АДУКАЦЫЙНАЯ ПАЛІТЫКА ПОЛЬСКІХ УЛАД НА БЕЛАРУСКАЙ ТЭРЫТОРЫІ ГРАМАДЗЯНСКАГА ЎПРАЎЛЕННЯ УСХОДНІХ ЗЯМЕЛЬ (люты 1919 – верасень 1920 г. )
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Аннотация
Разглядаецца адукацыйная палітыаі польскай улады на акупаванай беларускай тэрыторыі. Дэклараваная магчымасць выбару мовы дэманстравала імкненне адміністрацыі дзейнічаць у духу федэралізма. Паказана, што да канца кастрычніка 1919 г. Польская дзяржава не фінансавала развіццё школьнай адукацыі, што паслабляла становішча аддзела адукацыі. Гэта давала магчымасць асобным школьным інспектарам дзейнічаць згодна са сваімі палітычнымі поглядамі. У сферы адукацыі адбывалася барацьба паміж чыноўнікамі, якія падтрымлівалі ідэю федэраціі, і прыхільнікамі інкарпарацыі беларускіх зямель у склад Польскай дзяржавы. Хуткі рост польскіх школ назіраўся ў асноўным у Віленскай і Брэсцкай акругах. Сцвярджаецца, што матэрыяльную падтрымку польскім школам аказвалі грамадскія арганізацыі, падрыхтоўка настаўнікаў для беларускіх зямель ажыццяўлялася ў семінарыях Польшчы. Беларуская адукацыя атрымала развіццё толькі ў Мінскай акрузе.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
Библиографические ссылки
Gierowska-Kałłaur, J. Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego – 9 września 1920) / J. Gierowska-Kałłaur. – Warszawa : Wydawnictwo Neriton Institut Historii PAN, 2003. – 447 s.
Gomółka, К. Polskie ugrupowania polityczne wobec kwestii białoruskiej, 1918–1922 / K. Gomółka . – Warszawa, 1989. – 260 s.; Gomółka, K. Białorusini w II Rżeczypospolitej / K. Gomółka. – Gdańsk : Wyd. Politechniki Gdańskiej, 1992. – 178 s.
Gomółka, К. Polskie ugrupowania polityczne wobec kwestii białoruskiej, 1918–1922 / K. Gomółka . – Warszawa, 1989. – 260 s.
Да насяленьня Вялікага Княства Беларуска-Літоўскага // Звон. – 1919. – 25 жн. – С. 1–2.
Rosporządzenie tymczasowe Komisarża Generalnego Ziem Wshodnich, dotyczące szkolnictwa i oświaty, 11 pazdż. 1919 r. // Dziennik Urżędowy ZCZW. – 1919. – № 31 (18 listop.). – Poz. 340.
Gierowska-Kałłaur, J. Straż Kresowa a Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich. Współdziałanie czy rywalizacja? / J. Gierowska-Kałłaur – Warszawa : Instytut Histirii PAN, 1999. – 130 s.
Sprawozdaniе rzeczowe Inspektoratu Szkolnego Okręgu Brzeskiego za czas swego istnienia od 3.04.1919 r. do 29.09.1920 r. // Biblioteka Publiczna m. st. Warszawy. Diał Starych Drukow i Rękopisow. Zarząd Cywilny Ziem Wshodnich. – Аkc. 1773/10/IV.
Sprawozdanie Inspektorza Szkólnego powiatu Brżeskiego, luty 1920 r. // Дзяржаўны архіў Брэсцкай вобласці. – Ф. 2. Воп. 1. Спр. 16.
Protokół konferencji z 31 lipca 1919 w Wilnie // BPW. DSDiR. ZCZW. – Аkc. 1671.
Дело с протаколами заседаний Магистрата г. Минска, август 1919 г. – февраль 1920 гг.// Дзяржаўны архіў Мінскай вобласці. – Ф. 1806. Воп. 1. Спр. 4 б.
Дело с протаколами заседаний Магистрата г. Минска, август 1919 г. – февраль 1920 гг. // Дзяржаўны архіў Мінскай вобласці. – Ф. 1806. Воп. 1. Спр. 4 б.
Rosporządzenie tymczasowe Komisarża Generalnego Ziem Wshodnich, dotyczące szkolnictwa i oświaty, 11 pazdż. 1919 r. // Dziennik Urżędowy ZCZW. – 1919. – № 31 (18 listop.). – Poz. 340.
Trębicka- Postrzygacz, B. Lucjan Zarzecki / Beata Trębicka- Postrzygacz // Polska myśl pedagogiczna po 1918 roku / pod. red. Ewy Brodawskiej-Adamowicz / Wyd.-wo Akademmii Podlaskiej. – Siedlce, 2009. – 197 s.
Трубчык, А.Г. Сістэма польскіх органаў кіравання ў галіне народнай асветы на тэрыторыі Беларусі ў 1919–1920 гг.: адміністрацыйна-прававы аспект / А.Г. Трубчык // Научные труды Республиканского института высшей школы. Исторические и психолого-педагогические науки : сб. научных статей : в 2 ч. / РИВШ ; под. ред. В.Ф. Беркова. – Минск, 2011. – Ч. 1. – Вып. 11(16). – С. 264–270.
Rosporządzenie tymczasowe Komisarża Generalnego Ziem Wshodnich, dotyczące szkolnictwa i oświaty, 11 pazdż. 1919 r. // Dziennik Urżędowy ZCZW. – 1919. – № 31 (18 listop.). – Poz. 340.
Zarzecki, L. Rzut oka na całość dzialności Sekcji Oświecenia Publicznegow Wilnie, Toruń, 12 stycznia 1921 r. // BPW. DSDiR. ZCZW. – Аkc.1773/ 6/ II.
Okólnik Szefa Sekcji Oświecenia Publicznego Komisarjatu Generalnego Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich do Inspektorów szkolnych okręgowych w sprawie stosunku czynników urzędowych do prywatnych towarzystw oraz tworzennia opiek szkolnych, 23 stycznia 1920 r. // Dziennik Urzędowy ZCZW. – 1920. – № 7 (31 stycz.). – Poz. 119.
Rozporządzenie Komisara Generalnego Ziem Wschodnich w predmiocie uregulowania płac nauczycieli szkół powszechnich, 16 marca 1920 r. // Dziennik Urzędowy ZCZW. – 1920. – № 22 (16 marca). – Poz. 545.
Rozporządzenie Komisara Generalnego Ziem Wschodnich wpredmiocie uregulowania płac nauczycieli szkół powszechnich, 16 marca 1920 r. // Dziennik Urzędowy ZCZW. – 1920. – № 22 (16 marca). – Poz. 545.
Okólnik do częściowo upaństwowanych szkół średnich na terenie Ziem Wschodnich w sprawie organizacji roku naukowego, prowadzenia nauczania i pracy wychowawczej // BPW. DSDiR. ZCZW. – Akc. 1773/ 6/ II.
Okólnik Szefa Sekcji Oświecenia Publicznego Komisarjatu Generalnego Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich do Inspektorów szkolnych okręgowych, 5 grudnia 1919 r. // Dziennik Urzędowy ZCZW. – 1919. – № 4 (11 grud.). – Poz. 479.
Regułamin tymczasowy dla częściowo upaństwowanych szkół średnich na terenie Ziem Wschodnich, 30 stycznia 1920 r. // BPW. DSDiR. ZCZW. – Akc. 1773/ 6 / II.
Zarzecki, L. Rzut oka na całość dzialności Sekcji Oświecenia Publicznegow Wilnie, Toruń, 12 stycznia 1921 r. // BPW. DSDiR. ZCZW. – Аkc.1773/ 6/ II.
Poufnie do Sekcji Oswiecenia Publicznego ZCZW, 14 stycznia 1920 // BPW. DSDiR. ZCZW. – Akc. 1750.
Sprawozdanie Naczelnika Okręgu Mińskiego za cały czas istnienia od 8.08.1919 r. do10.07.1920r. // BPW. DSDiR. ZCZW. – Аkc.1750.