АСАБЛІВАСЦІ ТЭРЫТАРЫЯЛЬНАГА РАЗМЕРКАВАННЯ СЕЛЬСКІХ МОГІЛАК БЕЛАРУСКАГА ПАДЗВІННЯ XIV – XVIII стст.
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Артыкул прысвечаны асаблівасцям тэрытарыяльнага размеркавання сельскіх могілак Беларускага Падзвіння ХIV – ХVIII стст. Картаграфаванне могільнікаў і аб’ектаў са знешнімі прыкметамі пахаванняў разглядаемага перыяду (каменныя надмагіллі, каменныя крыжы) дазволіла вызначыць лакалізацыю помнікаў адносна прыродных аб’ектаў, узаемнае размяшчэнне помнікаў, выявіць раёны іх максімальнай канцэнтрацыі. Паколькі наяўнасць могільніка прадугледжвае існаванне сінхроннага ім пасялення, маецца сувяць паміж нераўнамернай канцэнтрацыяй могільнікаў і нераўнамернай заселенасцю рэгіёна. Большая частка могільнікаў ХIV – ХVIII стст. размешчана на левым беразе Заходняй Дзвіны па рэках Дзісна (Глыбоцкі раён), Ушача (Полацкі, Ушацкі, Лепельскі раёны), Ула (Бешанковіцкі раён) і іх прытоках, а таксама на водападзеле Дзвіны і Бярэзіны (Дняпроўскай) (Докшыцкі раён). На правым беразе Дзвіны пахавальныя помнікі сканцэнтраваны пераважна на паўночным усходзе. Зоны максімальнай канцэнтрацыі могільнікаў адпавядаюць найбольш засвоеным і заселеным тэрыторыям.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
Бібліяграфічныя спасылкі
Климов, М. В. Погребальные памятники полоцкой округи ХIII–XVIII вв. / М. В. Климов, В. В. Черевко // Полоцк: Полоцк и Полоцкое княжество (земля) в IX–XIII вв., летопись древних слоев, Полоцк и его округа в XIV–XVIII вв., ремесло, денежное обращение и торговые связи Полоцка в средневековье (по данным археологии, нумизматики и письменных источников), культура и просвещение в средневековом Полоцке /О. Н. Левко [и др.] ; редкол. : А. А. Коваленя (гл. ред.) ; науч. ред. О. Н. Левко. – Минск : Беларуская навука, 2012. – С. 176–182.
Археалогія Беларусі. У 4 т. – Мінск : Беларуская навука, 1997–2001. – Т. 4. Помнікі XIV–XVIII стст. / В. М. Ляўко [і інш.] ; пад рэд. В. М. Ляўко [і інш.]. – 2001. – 597 с. ; іл.
Чараўко, В. У. Матэрыялы да карты пахавальных помнікаў Беларускага Падзвіння XIV–XVIII стагоддзяў / В. У. Чараўко // Вестн. Полоц. гос. ун-та. Сер. А, Гуманитарные науки. – 2010. – № 7. – С. 14–20.
Риер, Я. Г. Сельское общество Могилёвского Поднепровья Х–ХIII вв. по археологическим данным / Я. Г. Риер. – Могилёв : МГУ им. А. А. Кулешова, 2010. – 176 с. ; ил.
Алексеев, Л. В. Некоторые вопросы заселённости и развитие западнорусских земель в IX–ХIII вв. / Л. В. Алексеев // Древняя Русь и славяне. – М. : Наука, 1978. – С. 23–30.
Левко, О. Н. Средневековые территориально-административные центры северо-восточной Беларуси: формирование и развитие / О. Н. Левко. – Минск : Беларуская навука, 2004. – 280 с. ; ил.
Клімаў, М. В. Асаблівасці рассялення ў акрузе Полацка: Х – сярэдзіна ХVI ст. / М. В. Клімаў // Гіст.-археал. зб. – Мінск, 2006. – № 21. – С. 128–134.
Алексеев, Л. В. Полоцкая земля в IX–XIII вв. (Очерки истории Северной Белоруссии) / Л. В. Алексеев. – М. : Наука, 1966. – 295 с. ; ил.
Нацыянальны атлас Беларусі. – Мінск : Белкартаграфія, 2002. – 292 с. ; іл.
Насевіч, В. Полацкае ваяводства / В. Насевіч // Вялікае Княства Літоўскае : энцыкл. У 2 т. – Т. 2 : Кадэцкі корпус – Яцкевіч / рэдкал. : Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск : БелЭн, 2006. – С. 446–448.
Спиридонов, М. Ф. Беларусь в конце ХVI в. Минск, 1992. – [1 л.]. Карта – приложение к книге: Спиридонов, М. Ф. Закрепощение крестьянства Беларуси ХV–ХVI вв. / М. Ф. Спиридонов. – Минск : Навука і тэхніка, 1993. – 223 с.
Клімаў, М. В. Вясковыя паселішчы ў акрузе Полацка Х – сярэдзіны ХVI ст. : аўтарэф. дыс. … канд. гіст. навук : 07.00.06 / М. В. Клімаў ; ДНУ «Інстытут гісторыі НАН Беларусі». – Мінск, 2005. – 20 с.
География Белоруссии / под ред. В. А. Дементьева [и др.]. – изд. 2-е, перераб. – Минск : Вышэйшая школа, 1977. – 320 с. ; ил.
Климов, М. В. Сельская округа Полоцка в ХI–ХIII вв. / М. В. Климов // Полоцк: Полоцк и Полоцкое княжество (земля) в IX–XIII вв., летопись древних слоев, Полоцк и его округа в XIV–XVIII вв., ремесло, денежное обращение и торговые связи Полоцка в средневековье (по данным археологии, нумизматики и письменных источников), культура и просвещение в средневековом Полоцке / О. Н. Левко [и др.] ; редкол. : А. А. Коваленя (гл. ред.) ; науч. ред. О. Н. Левко. – Минск : Беларуская навука, 2012. – С. 88–96.
Климов, М. В. Округа Полоцка ХIV–ХVIII вв. по письменным и археологическим данным: местечки, сельские поселения / М. В. Климов // Полоцк: Полоцк и Полоцкое княжество (земля) в IX–XIII вв., летопись древних слоев, Полоцк и его округа в XIV–XVIII вв., ремесло, денежное обращение и торговые связи Полоцка в средневековье (по данным археологии, нумизматики и письменных источников), культура и просвещение в средневековом Полоцке / О. Н. Левко [и др.] ; редкол. : А. А. Коваленя (гл. ред.) ; науч. ред. О. Н. Левко. – Минск : Беларуская навука, 2012. – С. 325–336.
Смоліч, А. Географія Беларусі / А. Смоліч. – 4-е выд. – Мінск : Беларусь, 1993. – 382 с. ; іл.
Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)
- В. У. ЧАРАЎКО, ПАХАВАННІ СПАСА-ЕЎФРАСІННЕЎСКАГА МАНАСТЫРА Ў КАНТЭКСЦЕ РАЗВІЦЦЯ ПАХАВАЛЬНЫХ ПОМНІКАЎ ПОЛАЦКА, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2022)
- В. У. ЧАРАЎКО, АРХЕАЛАГІЧНЫЯ ДАСЛЕДАВАННІ НА МОГІЛЬНІКУ КАЛЯ ВЁСКІ ВАСЬКАВІЧЫ ГЛЫБОЦКАГА РАЁНА, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2023)
- В. У. ЧАРАЎКО, ВЫВУЧЭННЕ ПОЗНЕСЯРЭДНЕВЯКОВЫХ ПАХАВАЛЬНЫХ ПОМНІКАЎ БЕЛАРУСКАГА ПАДЗВІННЯ Ў СЯРЭДЗІНЕ 40-х – СЯРЭДЗІНЕ 60-х гг. ХІХ ст., Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 9 (2021)
- В. У. ЧАРАЎКО, ПАХАВАЛЬНЫЯ ПОМНІКІ ПОЛАЦКА ХIV–ХVIII стст., Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2019)
- В. У. ЧАРАЎКО, АРХЕАЛАГІЧНЫЯ РАСКОПКІ НА МОГІЛЬНІКУ КАЛЯ ВЁСКІ ІВЕСЬ ГЛЫБОЦКАГА РАЁНА Ў 2015 г., Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 9 (2018)
- В. У. ЧАРАЎКО, АРХЕАЛАГІЧНЫЯ РАСКОПКІ НА ПОЗНЕСЯРЭДНЕВЯКОВЫМ МОГІЛЬНІКУ КАЛЯ в. МІХАЛІНАВА ЛЁЗНЕНСКАГА РАЁНА Ў 2016 г. , Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2021)
- В. У. ЧАРАЎКО, РАСКОПКІ НА МОГІЛЬНІКУ КАЛЯ ВЁСКІ ІВЕСЬ ГЛЫБОЦКАГА РАЁНА Ў 2013 ГОДЗЕ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2017)
- В. У. ЧАРАЎКО, АРХЕАЛАГІЧНАЕ ВЫВУЧЭННЕ ГРУНТОВЫХ ПАХАВАННЯЎ XVI–XVIII СТАГОДДЗЯЎ НА МОГІЛЬНІКУ КАЛЯ В. КЛЕШЧЫНО БЕШАНКОВІЦКАГА РАЁНА Ў 2013 ГОДЗЕ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 9 (2015)