ХРАНАТОП ЯК ПАКАЗЧЫК МЕЖАЎ САКРАЛІЗАЦЫІ ДЛЯ СТРУКТУРНЫХ ДАСЛЕДАВАННЯЎ УКРАІНСКІХ ВЯСЕЛЬНЫХ АБРАДАЎ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Пашырэнне і згортванне рытуальнай сакралізацыі звязаныя са змяненнем часавых і прасторавых межаў (хранатопа), што прадугледжвае геаграфічнае перамяшчэнне абрадавых дзеянняў і ўдзельнікаў абрадаў у пэўныя дні або час сутак. У вясельным цыкле, ад абраду да абраду, адбываецца разгортванне сакралізацыі з далучэннем да яе ўсё большых тэрыторый і прымнажэннем колькасці ўдзельнікаў. Механізм сакралізацыі запускаецца ў доме маладога (жаніха), але сакральны цэнтр узнікае ў двары дзяўчыны (нявесты), дзе і адбываюцца ўсе асноўныя дзеянні ажно да абраду прыезду нявесты ў двор жаніха. Разам з ёй перамяшчаецца сакральны цэнтр і адбываецца апошні этап трансфармацыі галоўных персанажаў у мужчыну і жанчыну. Гэтак жа ў канцы, перад выхадам з абраду, межы сакралізацыі згортваюцца да сакральнага цэнтру і ў далейшым ліквідуюцца.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
А. А. КУХАРЭНКА, Харкаўская дзяржаўная акадэмія культуры
канд. філал. навук, дац.
Бібліяграфічныя спасылкі
Леви-Строс, К. Структурная антропология / К. Леви-Строс. – М. : Главная редакция восточной литературы, 1985. – 536 с.
Кухаренко, О. О. Дослідження національної обрядовості за допомогою структури весільного циклу / О. О. Кухаренко // Українська культура: минуле, сучасне, шляхи розвитку. – 2016. – Вип. 23. – С. 82–87.
Кухаренко, О. О. Критерії поділу структури весільних обрядів / О. О. Кухаренко // Парадигма пізнання: гуманітарні питання. – 2016. – № 8. – С. 36–49.
Кухаренко, О. О. Побудова структури української весільної обрядовості / О. О. Кухаренко // Парадигма пізнання: гуманітарні питання. – 2016. – № 7. – С. 5–18.
Ухтомский А. А. Доминанта / А. А. Ухтомский. – СПб. : Питер, 2002. – 448 с.
Байбурин, А. К. Ритуал в традиционной культуре: структурно-семантический анализ восточнославянских обрядов / А. К. Байбурин. – СПб : Наука, 1993. – 238 c.
Труды Этнографическо-статистической экспедиции в Западно-русский край, снаряженной Русским географическим обществом : Юго-зап. Отдел : Материалы и исслед., собр. Д. чл. П.П. Чубинским. Т. 4: Обряды: родины, крестины, свадьба, похороны / Изд. Под наблюд. Д. чл. Н.И. Костомарова. – Тип. В. Киршбаума. – № 3, 1877. – [2], XXX. – 715 с.