САЦЫЯЛЬНА-ПОБЫТАВЫЯ ЎМОВЫ ДЗЕЙНАСЦІ РАБІНАЎ І РЭЗНІКАЎ У БЕЛАРУСКАЙ ССР У 1920-я – 1930-я гг.
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Даследаванне прысвечана сацыяльна-побытавым умовам дзейнасці рабінаў і рэзнікаў у Беларускай ССР у 1920-я – 1930-я гг. У якасці крыніцазнаўчай базы выкарыстаны дакументы Дзяржаўнага архіва Віцебскай вобласці, Дзяржаўнага архіва Мінскай вобласці, Дзяржаўнага архіва грамадскіх аб’яднанняў Магілёўскай вобласці, Занальнага Дзяржаўнага архіва ў г. Оршы, Нацыянальнага архіва Рэспублікі Беларусь.
Вывучаныя архіўныя матэрыялы сведчаць пра тое, што на працягу 1920-х – 1930-х гг. сацыяльна-побытавыя ўмовы дзейнасці рабінаў і рэзнікаў у БССР былі дастаткова складанымі. У цэлым іх можна ахарактарызаваць узрастаннем адмоўных тэндэнцый, звязаных са скарачэннем колькасці рэлігійных служыцеляў і не менш імклівай ліквідацыяй абшчын. Выкананне абавязкаў рабінамі і рэзнікамі ўскладнялася ўзроставым фактарам: найбольш шматлікай узроставай групай з’яўляліся асобы, старэйшыя за 50 гадоў. Матэрыяльны даход рэлігійных служыцеляў, як правіла, быў невысокім, і асноўная яго частка затрачвалася на ўтрыманне дома і сям’і, без магчымасці зрабіць якіясьці накапленні. Улічваючы дадзеныя ўмовы, узмоцненыя савецкай антырэлігійнай палітыкай, цалкам заканамерным з’яўляецца працэс паступовага аслаблення пераемнасці ў дадзенай прафесіі: дзеці рабінаў і рэзнікаў імкнуліся атрымаць свецкую адукацыю і перасяліцца з мястэчак.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
Бібліяграфічныя спасылкі
Герасимова, И. Противостояние белорусских раввинов антиклерикальной политике советской власти в 1920–30-е гг. / И. Герасимова // Репрессивная политика советской власти в Белоруссии : сб. науч. работ / Междунар. ист.-просвет., правозащ. и благотвор. общество «Мемориал». – Минск, 2007. – Вып. 2. – С. 230–252.
Фишман, Д.Э. Религиозные лидеры советского еврейства (1917–1934 гг.) / Д.Э. Фишман // Исторические судьбы евреев в России и СССР: начало диалога : сб. ст. / Свободный Еврейский Университет в Москве ; отв. ред. И. Крупник. – М., 1992. – С. 189–199.
Васильев, И. Династия Медалье / И. Васильев. – М. : Еврейский музей и центр толерантности, 2014. – 120 с.
Еврейские лидеры. Со времен Мишны и до наших дней / сост. А. Кац [и др.] ; отв. ред. Ц. Вассерман. – Иерусалим : Швут Ами, 2007. – 641 с.
Зельцер, А. Евреи советской провинции: Витебск и местечки 1917–1941 / А. Зельцер. – М. : РОССПЭН, 2006. – 478 с.
Нацыянальны архіў Рэспублікі Беларусь (НАРБ). – Ф. 4-п. Воп. 1. Спр. 11834.
Константинов, В. Еврейское население бывшего СССР в ХХ веке (социально-демографический анализ) / В. Константинов. – Иерусалим : ЛИРА, 2007. – 307 с.
Дзяржаўны архіў Мінскай вобласці (ДАМн). – Ф. 3. Воп. 1. Спр. 315.
Дзяржаўны архіў Віцебскай вобласці (ДАВц). – Ф. 56. Воп. 6. Спр. 96.
ДАМн. – Ф. 3. Воп. 1. Спр. 39.
ДАМн. – Ф. 5. Воп. 1. Спр. 41.
Зингер, Л.Г. Еврейское население СССР / Л.Г. Зингер. – М. : Издание ЦК ОРТ, 1927. – 43 с.
Занальны Дзяржаўны архіў у г. Оршы (ЗДАОрш). – Ф. 1358. Воп. 1. Спр. 17.
Дзяржаўны архіў грамадскіх аб’яднанняў Магілёўскай вобласці. – Ф. 6577. Воп. 1. Спр. 271.
ДАВц. – Ф. 123. Воп. 4. Спр. 732.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 4. Спр. 763.
НАРБ. – Ф. 4-п. Воп. 1. Спр. 2424.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 4. Спр. 1785.
ДАВц. – Ф. 735. Воп. 1. Спр. 119.
Всесоюзная перепись населения 1926 года. Т. Х.: Белорусская Советская Социалистическая Республика. Отдел 1. Народность. Родной язык. Возраст. Грамотность. – М. : Издательство ЦСУ СССР, 1928. – 289 с.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 5. Спр. 1913.
ДАВц. – Ф. 123. Воп. 3. Спр. 740.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 4. Спр. 27.
Волков, А.Г. Брак и семья / А.Г. Волков // Население СССР. Справочник / под общ. ред. Л.М. Володарского. – М., 1983. – С. 79–101.
Кто живет в Беларуси / Нац. акад. наук Беларуси, Ин-т искусствоведения, этнографии и фольклора им. К. Крапивы ; А.В. Гурко [и др.]. – Минск : Беларуская навука, 2012. – 799 с.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 4. Спр. 1487.
ДАВц. – Ф. 1821. Воп. 1. Спр. 96.
ЗДАОрш. – Ф. 162. Воп. 11. Спр. 58.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 1. Спр. 2639.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 4. Спр. 1101.
ДАВц. – Ф. 1016. Воп. 1. Спр. 4.
ДАВц. – Ф. 1016. Воп. 1. Спр. 20.
ДАВц. – Ф. 543. Воп. 1. Спр. 41.
ДАВц. – Ф. 1734. Воп.1. Спр. 191.
ДАВц. – Ф. 123. Воп. 1. Спр. 1313.
НАРБ. – Ф. 4-п. Воп. 1. Спр. 11852.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 5. Спр. 1588.
ДАВц. – Ф. 144. Воп. 1. Спр. 5.
ДАВц. – Ф. 449. Воп. 5. Спр. 1534.
ДАВц. – Ф. 811. Воп. 1. Спр. 68.
НАРБ. – Ф. 4-п. Воп. 1. Спр. 11867.
Протько, Т.С. Становление советской тоталитарной системы в Беларуси (1917–1941 гг.) / Т.С. Протько. – Минск : Тесей, 2002. – 688 с.
ДАВц. – Ф. 118. Воп. 4. Спр. 18.
ДАВц. – Ф. 118. Воп. 4. Спр. 43.