ХІМІЧНЫ СКЛАД СЫРАВІННАГА МЕТАЛУ ДЛЯ ЮВЕЛІРНАЙ ВЫТВОРЧАСЦІ X – XVIII стст. З ТЭРЫТОРЫІ ПАЎНОЧНАЙ І ЦЭНТРАЛЬНАЙ БЕЛАРУСІ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Прадстаўлены вынікі даследавання хімічнага складу сыравіннага металу для ювелірнай вытворчасці X – XVIII стст. з тэрыторыі Паўночнай і Цэнтральнай Беларусі. Аўтар прыходзіць да высновы, што адметнай рысай мясцовай каляровай металаапрацоўкі з’яўляецца пераважнае выкарыстанне высокацынкавых шматкам-панентных сплаваў, а таксама алавяна-свінцовых сплаваў і нелігіраваных легкаплаўкіх металаў. Наяўнасць у выбарцы складаных сплаваў з высокімі канцэнтрацыямі цынка ўказвае на непасрэдныя кантакты мясцовых ювеліраў з цэнтрамі руднай здабычы і вытворчасці латуней. Шырокае распаўсюджванне ў ХІІ – ХІІІ стст. алавяна-свінцовых сплаваў звязваецца з павелічэннем тэмпаў культавага будаўніцтва, даступнасцю сыравіны, лёгкасцю яе апрацоўкі і знешняга падабенства да серабра. Адзначаецца, што каляровыя металы паступалі ў рэгіён стандартызавана ў форме зліткаў, а таксама ў выглядзе металічнага лому рознага паходжання.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
І. У. МАГАЛІНСКІ, Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт імя Еўфрасінні Полацкай
канд. гіст. навук, дац.
Бібліяграфічныя спасылкі
Магалинский И.В., Кенько П.М. Химический состав сырьевых слитков из цветных металлов Х–ХІ вв. (по материалам археологических исследований торгово-ремесленного поселения Бирули) // Матэрыялы па археалогіі Беларусі. Даследванне беларускіх старажытнасцей (да 80-годдзя з дня нараджэнна А.Г. Калечыц). – Вып. 31. – Мінск: «Беларуская навука», 2020. – С. 64–69.
Магалінскі І.У. Сыравінны метал, нарыхтоўкі і адыходы вытворчасці Полацкіх ювеліраў X–XVII стст. // Віцебскія старажытнасці: матэрыялы навуковай канферэнцыі. – Мінск: Нацыянальная бібліятэка Беларусі, 2013. – С. 26–30.
Магалінскі І.У. Элементны склад прадметаў хрысціянскага культу з каляровых металаў Х – ХVIII стст. з тэрыторыі Паўночнай і Цэнтральнай Беларусі // Вестник Полоцкого государственного университета. Сер. A, Гуманитарные науки. – 2022. – № 9. – С. 67–70.
Ениосова Н.В. Химический состав цветного металла из Гнёздова // Исторический журнал: научные исследования. – 2016. – № 6. – С. 724–733.
Svarāne D. Pētījumi Latvijas seno metālu tehnoloģijā 11. – 17. gs. – Riga: Latvijas vēstures institūta apgāds, 2013. – 239 lpp.
Шемаханская М.С. Реставрация металла (методические рекомендации). – М.: ВНИИР, 1989. – 108 с.