АФІЦЫЙНЫЯ ЎРАЧЫСТЫЯ ЦЫРЫМОНІІ Ў ПОЛАЦКІМ І ВІЦЕБСКІМ ВАЯВОДСТВАХ (ЗЕМЛЯХ) У XV – XVIII стст.

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

Праглядаў анатацыі: 118
Загрузак PDF: 60
pdf (bel)
Апублікаваны: Лют 10, 2023
DOI: https://doi.org/10.52928/2070-1608-2023-66-1-28-34
Ключавыя словы:
гарадская культура, урачыстасці, цырымоніі, царкоўныя і свецкія святы, Вялікае Княства Літоўскае, Падзвінне городская культура, торжества, церемонии, церковные и светские праздники, Великое Княжество Литовское, Подвинье urban culture, celebrations, ceremonies, church and secular holidays, Grand Duchy of Lithuania, Podvin’e

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

А. А. СКЕП’ЯН
Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэмии навук Беларусі, Мінск
https://orcid.org/0000-0001-7163-2492

Анатацыя

Адным з галоўных механізмаў, якія аб’ядноўваюць людзей, фарміруюць і дэманструюць пэўную сістэму каштоўнасцей, адрозненні ва ўспрыманні навакольнага свету, з’яўляецца ўрачыстасць, свята. Яны адзначаюць найважнейшыя вехі чалавечага жыцця: асабістага (нараджэнне, уступленне ў шлюб, смерць) і грамадскага. Ужо ў пачатку XV ст. у гарадах і мястэчках Вялікага Княства Літоўскага пачынае фарміравацца своеасаблівая гарадская культура. Яе неад’емнай часткай становяцца розныя цырымоніі, шэсці, трыумфы, прымеркаваныя да свецкіх і царкоўных свят і нагод. Ва ўмовах гвалтоўнага закрыцця праваслаўных храмаў і манастыроў, распаўсюджвання ўніяцтва менавіта гарадское свята стала тым мостам, які аб’ядноўваў жыхароў горада розных канфесій і сацыяльных пластоў.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Як цытаваць
СКЕП’ЯН, А. А. (2023). АФІЦЫЙНЫЯ ЎРАЧЫСТЫЯ ЦЫРЫМОНІІ Ў ПОЛАЦКІМ І ВІЦЕБСКІМ ВАЯВОДСТВАХ (ЗЕМЛЯХ) У XV – XVIII стст. Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі, (1), 28-34. https://doi.org/10.52928/2070-1608-2023-66-1-28-34
Выпуск
№ 1 (2023)
Раздзел
Гістарычныя навукі
Ліцэнзія Creative Commons

Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.

Біяграфія аўтара

А. А. СКЕП’ЯН, Інстытут гісторыі Нацыянальнай акадэмии навук Беларусі, Мінск

канд. гіст. навук, дац.

Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

Бібліяграфічныя спасылкі

Бахтин М.М. Творчество Франсуа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. – Л.: Наука, 1965. – 527 с.

Ле Гофф Ж. Цивилизация средневекового Запада. – М.: «Прогресс–Академия», 1992. – 376 с.

Гуревич А.Я. Проблемы средневековой народной культуры. – М.: Искусство, 1981. – 359 с.

Даркевич В.П. Народная культура Средневековья: светская и праздничная жизнь в искусстве IX–XVI веков. – М.: Наука, 1988. – 342 с.

Мальдзіс А.І. На скрыжаванні славянскіх традыцый: беларуская літаратура пераходнага перыяду (другая палавіна XVII–XVIII ст.). – Мінск: Навука і тэхніка, 1980. – 352 с.

Дадзіёмава В. З гісторыі музычнай бурсы пры Віцебскім езуіцкім калегіуме // Віцебскі сшытак. – 1995. – № 1. – С. 26–31.

Дадзіёмава В.У. Гісторыя музычнай культуры Беларусі да ХХ стагоддзя: да 80-годдзя Беларус. дзярж. акад. музыкі. – Мінск: Беларус. дзярж. акад. музыкі, 2012. – 230 с.

Барышев Г.И. Театральная культура Белоруссии XVIII в. – Мінск: Навука і тэхніка, 1992. – 290 с.

Галенчанка Г.Я. Францыск Скарына – беларускі і ўсходнееўрапейскі першадрукар. – Мінск: Навука і тэхніка, 1993. – 280 с.

Грамадскі быт і культура гарадскога насельніцтва Беларусі. – Мінск: Навука і тэхніка, 1990. – 245 с.

Котлярчук А. Праздничная культура в городах России и Белоруссии XVII в. – СПб.: “Петербургское востоковедение”, 2001. – 240 с.

Статут Вялікага княства Літоўскага 1588 г. Тэксты. Даведнiк. Каментарыi. – Мінск: БелСЭн, 1989. – 573 с.

Без-Корнилович М.О. Исторические сведения о примечательнейших местах в Белоруссии с присовокуплением и других сведений к ней же относящихся. – СПб.: Тип. III Отд. Собств. Е.И.В. Канцелярiи, 1855. – 364 с.

Витебская старина (далее Витебская старина): в 5 т. / сост. и изд. А.П. Сапунов. – Витебск: Тип. Губ. правл., 1883–1888. – Т. 1: Известия русских и литовских летописей о Витебске. – 1883. XXIV. – 669 с.

Сборник Императорского Русского Исторического Общества. СПб., 1867–1916. – 148 т. – Т. 35: Памятники дипломатических сношений Московского государства с Польско-Литовским государством в царствование Великого Князя Ивана Васильевича. – Ч. 1 (годы с 1487 по 1533). – СПб.: Тип. Ф. Елеонского и К°, 1882. – 870 с.

Герберштейн С. Записки о Московии: В 2 т. – Т. 1: Латинский и немецкий тексты, русские переводы с латинского А.И. Малеина и А.В. Назаренко, с ранненововерхненемецкого А.В. Назаренко. – М.: Памятники исторической мысли, 2008. – 776 с.

Клімуць Л.Я. Сармацкая культура беларускай шляхты ў XVI–XVIII стагоддзях. – Мінск: Беларусь, 2013. – 127 с.

Симеон Полоцкий. Виршы / Сост., подготовка текстов, вступ. ст. и комм. В.К. Былинина, Л.У. Звонаревой. – Мінск: Мастацкая літаратура, 1990. – 448 c.

Древняя российская вивлиофика: Содержащая в себе: собрание древностей российских, до истории, географии и генеалогии российския касающихся / Изд. Н. Новиковым. – Изд. 2. – М.: Тип. Комп. типографич., 1788. Ч. III. – 480 с. 20. Сапунов А. Древние иконы Богоматери в Полоцкой епархии / А. Сапунов. – Витебск: Тип. Губ. правл., 1888. – 15 с.

Шалина И. Икона Богоматери Одигитрии – древняя икона Полоцкого Софийского собора (Icon of the Odigitria – ancient icon of St. Sophia Cathedral in Polotsk) // Seminarium Bulkinianum: сб. ст. к 60-летию со дня рождения В.А. Булкина / науч. ред.: И.В. Антипов, И.А. Шалина. – СПб.: Каламос, 1999. – C. 121–129.

Denisewicz B. Applauz Głośnobrzmiącey Sławy Solennymi Tryumfow Ceremoniámi ná Godność Woiewodztwa Witebskiego (…) P. Marcyanowi z Kozielska Oginskiemu Woiewodźie Witebskiemu, (…) Starości Wstępuiącemu rezunuiący. Gdźie Tryumfalna Jásnoświetnemi Domu Prześwietnego otoczona mistyczney Gwiazdy Broma promieniámi, Zgromádzone w sobie naywyszych [sic] godności Insignia reprezentuiąca dla solennieyszego tryumfu przy tym samymże Applauźie publicznemu Aktowi Rythmem Polskim Notyfikuie Się. – [Supraśl], 1731. – 8 k.

Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской (далее – ИЮМ): в 32 вып. / ред.: А.М. Сазонов. – Витебск: Тип. Губ. правл., 1871–1906. – Вып. 19. – Витебск, 1889. – XXІІ, 496, XXXII c.

Родэвальд Ш. Пра ўшанаванне Язафата Кунцэвіча / Беларускі гістарычны агляд. – Т. XVI. – 2009. – С. 345–372.

Витебская старина. – Т. 5. Ч. 1: Материалы для истории Полоцкой епархии: с 47 отдельными приложениями. – 1888. – [2], 650, XX с.

Stebelski I. Dwa Wielkie Swiatła Na Horyzoncie Połockim. – T. 2. – Wilno: w Drukarni Bazylianskiey, 1782. – 474 s.

Wereda D. Rozwój kultu Jozafata Kuncewicza w XVIII wieku // Śladami unii brzeskiej / red. R. Dobrowolski, M. Zemło. – Lublin; Supraśl: KUL, 2010. – S. 258–266.

Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-Западной Руси (далей АСД). – Т. 1. – Вильна : Печатня губ. прав., 1867. – Х с. + 409 с.

АСД. – Т. 2. – Вильна: Печатня губ. прав., 1867. – 391 с.

ИЮМ. – Вып. 18. – Витебск, 1888. – VIII, 492, XLI, [6] c.

ИЮМ. – Вып. 26. – Витебск, 1895. – XXІІ, 516, XXXIV с.

ИЮМ. – Вып. 6. – Витебск, 1874. – 411 c.

Breżgo, B. Sztuki piękne w kolegium oraz w Akademii OO. Jezuitów w Połocku w XVIII i XIX w. / B. Breżgo // Prace Sekcji Hist. Sztuki Wil. Tow. Przyj. Nauk. – № 3 (1939). – S. 29–39.

Ważyński, P. Kazanie na uroczystość bł. Jozafata Kuncewicza / P. Ważyński. – Wilno: b/m, 1782. – 34 s.

ИЮМ. – Вып. 5. – Витебск, 1874. – 414 c.

Клименко, В. Ф. Западнорусские цеха: историко-этнографическое исследование / В. Ф. Клименко. – Киев: Тип. Импер. Универ. св. Владимира Акц. О-ва печ. и изд. дела Н. Т. Корчак-Новицкого, 1914. – 166 с.