БЕЛАРУСКАЯ І АМЕРЫКАНСКАЯ ЛІТАРАТУРА ПРА ПЕРШУЮ СУСВЕТНУЮ ВАЙНУ: ВОПЫТ КАРЭЛЯТЫЎНАГА ДАСЛЕДАВАННЯ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Артыкул прысвечаны навуковаму кірунку кампаратыўнага карэлятыўнага вывучэння аддаленых літаратурных традыцый на матэрыяле беларускай і амерыканскай прозы на тэму Першай сусветнай вайны; разглядаецца мадэль для кампаратыўнага вывучэння культурных традыцый, сфарміраваных у Заходняй Еўропе і Злучаных Штатах Амерыкі, шляхам вылучэння рэзанансных матываў на аналагічных структурных узроўнях у нацыянальна-спецыфічных літаратурах; доказна абгрунтавана камплементарнасць і парытэтнасць беларускай і амерыканскай прозы на тэму Першай сусветнай вайны агульнапрызнаным тэкставым узорам заходнееўрапейскай прозы на названую тэму. Выяўлена і аргументавана пацверджана ўзаемасувязь паміж структурнымі ўзроўнямі рознакультурных мастацкіх тэкстаў і характэрнымі для іх групамі матываў, якія складваюцца ў канцэптуальныя матыўныя дамінанты.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
Бібліяграфічныя спасылкі
Гніламёдаў У. Традыцыі Талстога і шляхі беларускага мастацкага слова // Леў Талстой і Беларусь: Артукулы, эсэ, выказванні. – Мінск: Мастацкая літаратура, 1981. – С. 69–81.
Кабржыцкая Т. Дзве Радзімы – Україна і Беларусь – пад міратворчымі крыламі буслоў: нацыянальныя гісторыка-культурныя міфы, ідэйна-эстэтычныя пошукі ўкраінскай і беларускай літаратур. – Мінск: Кнігазбор, 2011. – 446 с.
Крикливец Е. Сравнительное изучение русской и белорусской литератур: теория и практика / Е. Крикливец // Ученые записки: сб. науч. тр. – 2015. – Т. 19. – С. 127 – 132.
Локун В. «Вайна і мір» Л. Талстога і развіццё беларускай і ўкраінскай ваеннай прозы першай паловы ХХ стагоддзя: канцэпцыя гісторыі і чалавека // Нарысы беларуска-ўкраінскіх літаратурных сувязей: культурна-гістарычны і літаратурны аспект праблемы / Нац. Акад. навук Беларусі. Ін-т літаратуры імя Я. Купалы. – Мінск: Беларуская навука, 2002. – С. 138–220.
Маханьков Ю. Становление белорусской советской прозы и традиции Л.Н. Толстого (Я. Колос, М. Горецкий, К. Чорный): автореф. дис. … канд. филол. наук: 01.01.02, 01.01.01; Ин-т литературы имени Янки Купалы Нац. Акад. наук Беларуси. – Минск, 1991. – 19 с.
Рагойша В. Беларуская літаратура XX ст. у сістэме ўсходнеславянскай міжлітаратурнай супольнасці // Феномен пагранічча: польская, украінская і беларуская літаратура – уплывы і ўзаемаўзбагачэнне: зб. дакл. Міжнар. навук. канф., Люблін, 17–18 кастр. 2007 г. – Мінск, 2008. – С. 144–152.
Тычко Г. Творчасць Янкі Купалы і традыцыі духоўнай рэгіянальнасці ў польскай літаратуры XIX – пачатку XX стагоддзяў. – Мінск: УП «Тэхнапрынт», 2001. –144 с.
Адамовіч Г. Асновы кампаратывістыкі: беларускі кантэкст = The basics of comparativistics : the Belarusian context. – Мінск: БДПУ, 2009. – 227 с.
Адамовіч Г. Літаратура – кантэкст – тэзаўрус. – Мінск : БДПУ, 2003. – 352 с.
Адамовіч Г. Літаратурная класіка ў параўнальным вывучэнні: дапам. – Мінск: БДПУ, 2008. – 178 с.
Бутырчык Г. Перспектывы тыпалагічнага даследаваня беларускай і амерыканскай ваеннай прозы // Актуальныя праблемы сучаснага літаратурнага працэсу: матэрыялы рэсп. нав. канф. (Мінск, 31 мая 2004 г.). – Мінск: Ін-т літаратуры імя Я. Купалы НАН Беларусі, 2005. – С. 41–46.
Бутырчык Г. У пошуках Бацькаўшчыны : вопыт тыпалагічнага доследу творчасці Джона Стэйнбека і Кузьмы Чорнага. – Мінск: РІВШ БДУ, 2003. – 70 с.
Гніламёдаў У. Пра беларуска-амерыканскіх літаратурныя сувязі // Актуальные проблемы современной американистики (культурологический аспект): материалы III Междунар. науч. конф., Мінск, 27–28 февр. 2007 г. – Минск: БГУ, 2011. – С. 3–5.
Комаровская Т. Понятие патриотизма в американской, белорусской и русской литературах о Первой мировой войне // Першая сусветная вайна ў народнай памяці і мастацкім адлюстраванні: матэрыялы Міжнар. навук. канф., Мінск, 7–8 каст. 2014 г. – Мінск: Права і эканоміка, 2014. – С. 202–206.
Комаровская Т. Роль Инбелкульта в развитии белорусской компаративистики. Проблема «детского терроризма» в канадской и белорусской литературах // Інстытут беларускай культуры: здабыткі, значэнне, вынікі дзейнасці: матэрыялы Міжнар. кругл. стала, прысвечанага 95-годдзю Ін-та беларускай культуры, Мінск, 10 ліст. 2017 г. – Мінск, 2017. – С. 39–45.
Лявонава Е. Агульнае і адметнае. Творы беларускіх пісьменнікаў ХХ стагоддзя ў кантэксце сусветнай літаратуры. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2003. – 198 с.
Лявонава Е. Беларускае мастацтва слова ХХ ст. у еўрапейскім мастацкім кантэксце: тыпалогія, рэцэпцыя, пераклад. – Мінск: БДУ, 2014. – 319 с.
Соколовский В. Белорусско-немецкие литературные взаимосвязи периода Веймарской республики (1919 – 1933): автореф. дис. … канд. филол. наук: 10.01.03. – Минск, 1977. – 20 с.
Сінькова Л. Паміж тэкстам і дыскурсам: беларуская літаратура ХХ – ХХI стст.: гісторыя, кампаратывістыка і крытыка (літаратурная крытыка, артыкулы, гутаркі). – Мінск: Паркус плюс, 2013. – 292 с.
Тарасава Т. Беларуская проза ХХ стагоддзя ў еўрапейскім літаратурным кантэксце: экзістэнцыялізацыя духоўнага свету героя: аўтарэф. дыс. ... д-ра філал. навук: 10.01.01 / Нац. акад. навук Беларусі, Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры. – Мінск, 2013. – 44 с.
Тарасава Т. Духоўны досвед беларускай прозы XX ст. і еўрапейскі кантэкст. – Мінск: БДПУ, 2009. – 178 с.
Тарасова Т. Проблема «человек и война» в творчестве Максима Горецкого и Анри Барбюса: дис. … канд. филол. наук: 10.01.03; 10.01.05. – Минск, 1986. – 131 л.
Уткевіч В. Тыпалогія нацыянальнага характару ў творчасці Кнута Гамсуна і Максіма Гарэцкага : дыс. ... канд. філал. навук: 10.01.01, 10.01.03. – Мінск, 2006. – 108 л.
Чарота У. Дантэ Аліг'еры і беларуская літаратура ХХ стагоддзя: дыс. ... канд. філал. навук: 10.01.01, 10.01.03. – Мінск, 2007. – 134 л.
Шаблоўская І. Сусветная літаратура ў беларускай прасторы. Рэцэпцыя. Тыпалогія. Кантакты. – Мінск: Радыёла-плюс, 2007. – 303 с.
Адамовіч А. «Браму скарбаў сваіх адчыняю …». – Мінск: Выдавецтва БДУ, 1980. – 224 с.
Адамович А. Взаимодействие белорусской и русской «военной прозы» с европейской литературной и гуманистической традицией // Собрание сочинений: в 4 т. – Минск: Мастацкая літаратура, 1982. – Т.3: Хатынская повесть; «Врата сокровищницы своей отворяю …», эссе; Статьи, выступления, интервью. – С. 539–543.
Бугаёў Д. Максім Гарэцкі. – Мінск: Беларуская навука, 2003. – 239 с.
Мушынскі М. Падзвіжнік з Малой Багацькаўкі. Жыццёвы і творчы шлях Максіма Гарэцкага. – Мінск: Беларуская навука, 2008. – 510 с.
Тычына М. Народ і вайна. – Мінск: Беларуская навука, 2015. – 433 с.
Лявонава Е. «А душа падумала і здрыганулася …» Творчасць Максіма Гарэцкага ў святле еўрапейскага літаратурнага досведу (на прыкладзе апавядання «Рускі») // Дзеяслоў. – 2013. – № 4 (65). – С. 310–319.
Лявонава Е. «І няма нічога вышэйшага …»: Творчасць Максіма Гарэцкага ў кантэксце заходнееўрапейскай літаратуры пра Першую сусветную вайну // Агульнае і адметнае. – Мінск: Мастацкая літаратура, 2003. – С. 65–72.
Fussell P. The Great War and Modern Memory. – New York, London: Oxford University Press, 1989. – 363 p.
Stallings L. ‘The War to End War’ // American Heritage. – 1959. – X. – P. 84–86.
Аліг. [Рэцэнзія] / Аліг. // Маладняк. – 1926. – № 9. – С. 103 – 104. – Рэц. на кн.: Гарэцкі, М. На імпэрыялістычнай вайне (запіскі) / М. Гарэцкі. – Менск: Дзяржаўнае Выдавецтва Беларусі, 1926. – 185 с.
Hellman B. Poets of Hope and Despair. The Russian Symbolists in War and Revolution (1914 – 1918). – Helsinki, Institute for Russian and East European Studies, 1995. – 421 p.
Шабловская И. Проза европейских социалистических стран 60-70-х годов о второй мировой войне: дис. ... д-ра филол. наук: 10.01.04. – Минск, 1998. – 445 л.
Гугнин А. Введение в анализ поэтического текста // Контексты мировой литературы: сб. науч. ст. – Новополоцк: ПГУ, 2011. – С. 22–39.
March W. Company K. – New York: Arbor House, 1984. – 212 p.
Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ХХIII Гарэцкія чытанні «Максім і Гаўрыла Гарэцкія. Жыццё і творчасць»: Міжнародная навукова-практычная канферэнцыя, Мінск, 17 красавіка 2015 года), Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2015)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ХХIV ГАРЭЦКІЯ ЧЫТАННІ «МАКСІМ І ГАЎРЫЛА ГАРЭЦКІЯ. ЖЫЦЦЁ І ТВОРЧАСЦЬ». МІЖНАРОДНАЯ НАВУКОВА-ПРАКТЫЧНАЯ КАНФЕРЭНЦЫЯ, Мінск, 16 чэрвеня 2016 г. (З.І. ТРАЦЦЯКк), Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2016)
- З. І. ТРАЦЦЯК, Першая сусветная вайна ў народнай памяці і мастацкім адлюстраванні: міжнародная навукова-практычная канферэнцыя, Мінск, 7–8 кастрычніка 2014 года, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2015)
- З. І. Траццяк, Максім і Гаўрыла Гарэцкія: жыццё і творчасць (да 100-годдзя Першай і 75-годдзя Другой сусветных войнаў), Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2015)