СТАНАЎЛЕННЕ ЎЛАДЫ РАГВАЛОДА Ў СІСТЭМЕ САЦЫЯЛЬНЫХ АДНОСІН ПОЛАЦКАЙ ЗЯМЛІ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Аналізуюцца асаблівасці ўсталявання ў Полацку ўлады скандынаўскага правадыра Рагвалода (сярэдзіна Х ст. – 978 г.). Робіцца выснова, што Рагвалод быў запрошаны ў Полацк прадстаўнікамі мясцовых эліт у сярэдзіне Х ст. Фактарамі ўкняжэння Рагвалода было выкананне ім функцый кантролю над сярэднедзвінскім гандлёвым маршрутам “з вараг у грэкі” і абароны дадзенай тэрыторыі ад знешняй пагрозы. Пад уладай Рагвалода ў другой палове Х ст. апынуліся тэрыторыі ад Браслаўскага Паазер’я да Лукомля і Друцка, з насельніцтвам гэтых тэрыторый былі ўсталяваны падаткова-данніцкія адносіны.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
Бібліяграфічныя спасылкі
Левко, О.Н. Племенные структуры, погосты и волости Витебского Подвинья в конце І-го – начале II тысячелетия / О.Н. Левко // Учёные записки Витебского ун-та. – 2003. – Т. 2. – С. 31–49.
Oberg, K. Types of Social Structure among the Lowland Tribes of South and Central America / K. Oberg // American Anthropologist, 1955. – 488 s.
Service, E.R. Origins of the State and Civilization. The Process of Cultural Evolution. / E.R. Service. – N.Y., 1975. – 115 s.
Данилевский, И.Н. Древняя Русь глазами современников и потомков (ІХ–ХІІ вв.) / И.Н. Данилевский. – М. : Аспект пресс, 1998. – 205 с.
Ляўко, В. Раннесярэднявечнае грамадства на тэрыторыі Беларусі (структура, служылыя арганізацыі, павіннасці) / В. Ляўко // Штогоднік Інстытута гісторыі Нац. Акадэміі навук Беларусі. – Мінск : Ін-т гісторыі, 1999. – С. 17–25.
Пъянков, А.П. Происхождение общественного и государственного Строя Древней Руси / А.П. Пъянков. – Минск : Изд.-во БГУ, 1980. – 208 с.
Левко, О.Н. Формирование землевладельческих структур / О.Н. Левко // Беларусь: народ, государство, время. – Минск : Беларус. Навука, 2009. – С. 381–383.
Мельникова, Е.А. К типологии предгосударственных и раннегосударственных образований в Северной и Северо-Восточной Европе (Постановка проблемы) / Е.А. Мельникова // Древняя Русь и Скандинавия : избр. Тр. – М. : Русский Фонд Содействию образования и Науке, 2011. – С. 15–34.
Полюдье: всемирно-историческое явление. – М. : Российская политическая энциклопедия, 2009. – 791 с.
Темушев, С.Н. Налогово-данническая система древнерусского государства: современное понимание проблемы / С.Н. Темушев // Российские и славянские исследования : науч. сб. – Минск : БГУ, 2007. – Вып. 2. – С. 106–112.
Фроянов, И.Я. Рабство и данническтво у восточных славян (VI–X вв.) / И.Я. Фроянов. – СПб. : Изд-во С.-Петерб. ун-та, 1996. – 512 с.
Гуревич, А.Я. Избранные труды. Древние германцы. Викинги / А.Я. Гуревич. – СПб. : Изд-во С.-Петерб. ун-та, 2007. – 352 с.
Темушев, С.Н. Налоги и дань в Древней Руси / С.Н. Темушев. – Минск : БГУ, 2015. – 279 с.
Темушев, С.Н. Генезис и эволюция института верховной власти в славянских раннефеодальных государствах (VII–XII вв.) : автореф. дис.... канд. ист. наук / С.Н. Темушев ; Бел. гос. ун-т., 2003. – 20 с.
Гуревич, А.Я. Избранные труды. Норвежское общество в раннее средневековье / А.Я. Гуревич. – М. : Изд-во «Традиция», 2009. – 470 с.
Дук, Д.У. Феномен станаўлення дзяржаўнасці на землях полацкіх крывічоў (ІХ–ХІ стст.) / Д.У. Дук // Спадчына. – 2003. – № 6. – С. 40–46.
Дук, Д.В. Заурядный городок, затаившийся в речных излучинах? Новая концепция роли и места Полоцка в ранней древнерусской истории / Д.В. Дук // Родина. – 2013. – № 6. – С. 47–49.
Русь в IX–XI веках : археологическая панорама / Ин-т археологии РАН ; отв. ред. Н. А. Макаров. – М. ; Вологда : Древности Севера, 2012. – 496 с. : ил.
Рябцевич, В.Н. О чем рассказывают монеты / В.Н. Рябцевич. – Минск : Народная асвета, 1977. – 399 с. : ил.
Мельникова, Е.А. К вопросу о происхождении знаков Рюриковичей / Е.А. Мельникова // Древняя Русь и Скандинавия : избр. тр. – М. : Русский Фонд Содействию образования и Науке, 2011. – С. 241–248.
Археалогія Беларусі : у 4 т. / Я.Г. Звяруга [і інш.] ; навук. рэд. П.Ф. Лысенка. – Мінск : Беларус. навука, 2000. – Т. 3. Сярэдневяковы перыяд (ІХ–ХІІІ стст.). – 554 с. : іл.
Археалогія Беларусі : энцыклапедыя : у 2 т. / рэдкал.: Т.У. Бялова (гал. рэд.). – Мінск : Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2011. – Т. 2. Л – Я. – 464 с. : іл.
Полное собрание русских летописей. – Л. : Изд-во Академии наук СССР, 1926–1928 . – Т. 1. Лаврентьевская летопись. – 379 с.
Cамонова, М.Н. Рогьволодъ – Ragnvaldr: к вопросу о возможной идентификации / М.Н. Самонова // Полацк у гісторыі і культуры Еўропы : матэрыялы Міжнар. навук. канф., Полацк, 22–23 мая 2012 г. – Минск : Беларус. навука, 2012. – С. 73–78.
Темушев, С.Н К вопросу об истоках политической самостоятельности Полоцкой земли в древнерусский период / С.Н. Темушев // Полацк у гісторыі і культуры Еўропы : матэрыялы міжнар. навук. канф., Полацк, 22–23 мая 2012 г. / НАН Беларусі, Ін-т гісторыі, Полац. дзярж. ун-т. ; навук. рэд., уклад. В.М. Ляўко – Мінск, 2012. – С. 39–51.
Мельникова, Е.А., Петрухин, В.Я. «Ряд» легенды о «призвании варягов» и становление древнерусской историографии / Е.А. Мельникова, В.Я. Петрухин // Древняя Русь и Скандинавия: Избранные труды. – М. : Русский Фонд Содействию образования и Науке, 2011. – С. 190–200.
Соловьев, К.А. Эволюция форм легитимации государственной власти в древней и средневековой Руси. IX – первая половина XIV вв. [Электронны рэсурс] / К.А. Соловьев. – Рэжым доступу: http://krotov.info/history/09/3/solo1999.html. – Дата доступу: 07.07.2012.
Кежа, Ю.М. Устанаўленне княжацкай улады ў Полацку (IХ–Х стагоддзі) / Ю.М. Кежа // Труды молодых специалистов Полоц. гос. ун-та. – Новополоцк, 2009. – Вып. 34. – С. 103–105.
Новікаў, Я.У. Ваенная гісторыя беларускіх земляў (да канца ХІІ ст.) / Ягор Новікаў. – Мінск : Логвінаў, 2006. – Т. 1. – 208 с.
Левко, О.Н. Полоцкое княжество / О.Н. Левко // Беларусь: народ, государство, время. – Минск : Беларус. навука, 2009. – С. 45–51.
Левко, О.Н. Социальные институты ІХ – начала ХІ в. / О.Н. Левко // Беларусь: народ, государство, время. – Минск: Беларус. Навука, 2009. – С. 377–380.
Дук, Д.У. Полацк і палачане (ІХ–ХVIII стст.) / Д.У. Дук. – Наваполацк : ПДУ, 2010. – 180 с., іл.
Мельникова, Е.А. Возникновение Древнерусского государства и скандинавские политические образования в Западной Европе (сравнительно-типологический аспект) / Е.А. Мельникова, В.Я. Петрухин // Древняя Русь и Скандинавия : избр. тр. – М. : Русский Фонд Содействию образования и Науке, 2011. – С. 35–48.
Пашуто, В.Т. Летописная традиция о «племенных княжениях» и варяжский вопрос / В.Т. Пашуто // Летописи и хроники. – М., 1974. – С. 103–110.
Штыхаў, Г.В. Полацкае княства – калыска дзяржаўнасці на беларускіх землях / Г.В. Штыхаў // Полацк у гісторыі і культуры Еўропы : матэрыялы Міжнар. навук. канф., Полацк, 22–23 мая 2012. – Мінск : Беларус. навука, 2012. – С. 31–38.
Лысенко, П.Ф. Туровская земля ІХ–ХІІІ вв. / П.Ф. Лысенко. – Мінск : Беларус. навука, 1999. – 268 с., ил.
Древняя Русь в свете зарубежных источников : хрестоматия / под ред. Т.Н. Джаксон, И.Г. Коноваловой и А.В. Подосинова. – М. : Русский Фонд Содействия Образованию и Науке, 2010. – Т. II : Византийские источники / сост. М.В. Бибиков. – 384 с.
Древняя Русь в свете зарубежных источников : хрестоматия / под ред. Т.Н. Джаксон, И.Г. Коноваловой и А.В. Подосинова. – М. : Русский Фонд Содействия Образованию и Науке, 2009. – Т. IІІ : Восточные источники / сост. Ч. I – Т.М. Калинина, И.Г. Коновалова ; Ч. IІ – В.Я. Петрухин. – 264 с.
Ляўданскі, А.Н. Археолёгічныя досьледы ў Полацкай акрузе / А.Н. Ляўданскі // Зап. Аддз. Гуманіт. Навук. – Менск, 1930. – Кн. ІІ : Працы археалагічнай камісіі. Т. ІІ. – С. 179–196.
Вайцяховіч, А. Змены ў абрадзе крэмацыі на тэрыторыі Полацкай зямлі ў Х ст. / А. Вайцяховіч // Актуальныя праблемы ранняй гісторыі славян : зб. матэрыялаў Міжнар. навук. канф., Мінск, 29–30 верас. 2009 г. – Мінск : Беларус. навука, 2011. – С. 178–184.
Штыхаў, Г.В. Крывічы: па матэрыялах раскопак курганоў у Паўночнай Беларусі / Г.В. Штыхаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1992. – 191 с.: іл.
Штыхов, Г. Древний Лукомль – материальная культура в этническом аспекте (І тысячелетие н.э.) / Г. Штыхов // Актуальныя праблемы ранняй гісторыі славян : зб. матэрыялаў Міжнар. навук. канф., Мінск, 29–30 верас.2009 г. – Мінск : Беларус. навука, 2011. – С. 45–59.
Штыхов, Г.В. Лукомль: археологический комплекс железного века и средневековья / Г.В. Штыхов. – Минск : Беларус. навука, 2014. – 167 с. : ил.
Еремеев, И. Древний Лукомль. Лепная керамика и раннесредневековый культурный слой / И. Еремеев, Г. Штыхов // Acta Archaeologica Albaruthenica. – 2011. – Vol. I (Вып. 1). – С. 110–134.
Левко, О.Н. Полоцкая земля в государствообразующих процессах Восточной Европы ІХ–ХІІ вв. / О.Н. Левко // Полацк у гісторыі і культуры Еўропы : матэрыялы Міжнар. навук. канф., Полацк, 22–23 мая 2012 г. – Мінск : Беларус. навука, 2012. – С. 22–30.
Плавінскі, М. Насельніцтва Браслаўскага Паазер'я ў другой палове І – пачатку ІІ тысячагоддзя н.э. (па матэрыялах пахавальных помнікаў) / М. Плавінскі // Актуальныя праблемы ранняй гісторыі славян : зб. матэрыялаў Міжнар. навук. канф., Мінск, 29–30 верас. 2009 г. – Мінск : Беларус. навука, 2011. – С. 126–137.
Алексеев, Л.В. Раскопки древнего Браслава / Л.В. Алексеев // КСИА. – 1960. – Вып. 81. – С.95–106.
Семянчук, Г.М. Пачатковы этап фарміравання Полацкай зямлі (ІХ–Х стст.) / Г.М. Семянчук // Весці Акадэміі навук БССР. Сер. грамадскіх навук. – 1991. – № 3. – С. 69–74.
Шахматов, А.А. Разыскания о русских летописях / А.А. Шахматов. – М. : Академический проект, Жуковський : Кучково поле, 2001. – 880 с.
Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)
- Ю. М. КЕЖА, ФАРМІРАВАННЕ РАННЕСЯРЭДНЯВЕЧНЫХ ДЗЯРЖАЎНЫХ УТВАРЭННЯЎ НА ЗЕМЛЯХ УСХОДНЯЙ ЕЎРОПЫ (АГУЛЬНЫЯ АСАБЛІВАСЦІ), Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2016)