ВАЛЬКІРЫІ ПАЎНОЧНАБЕЛАРУСКІХ ПАДАННЯЎ: СІМВОЛІКА І ТЫПАЛОГІЯ ВОБРАЗУ

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

Праглядаў анатацыі: 36
Загрузак PDF: 17
pdf (bel)
Апублікаваны: Чэр 1, 2016
Ключавыя словы:
тапанімічныя паданні Паўночнай Беларусі, вобраз дзяўчыны-багатыркі, валькірыі the toponymical legends of North Belarus, image of a warlike girl, valkyries
Выпуск
№ 9 (2016)
Раздзел
Гістарычныя навукі

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

У. А. ЛОБАЧ
Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт

Анатацыя

Робіцца аналіз тапанімічных паданняў Паўночнай Беларусі, звязаных з вобразам ваяўнічай дзяўчыны-багатыркі. Вылучаецца, што паданні такога тыпу ў найбольшай ступені характэрныя для Беларускага Падзвіння і Пскоўшчыны, а ў астатніх зонах балта-славікі практычна не сустракаюцца. Выказваецца меркаванне, што вобраз дзяўчыны-багатыркі ў беларускім фальклоры мае тыпалагічныя паралелі з валькірыямі скандынаўскай міфалогіі. Гэтая акалічнасць магла быць абумоўлена інтэнсіўным славяна-скандынаўскім узаемадзеяннем у часы ранняга сярэднявечча на тэрыторыі Полацкай і Пскоўскай земляў.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Як цытаваць
ЛОБАЧ, У. А. (2016). ВАЛЬКІРЫІ ПАЎНОЧНАБЕЛАРУСКІХ ПАДАННЯЎ: СІМВОЛІКА І ТЫПАЛОГІЯ ВОБРАЗУ. Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі, (9), 36-44. Retrieved from https://journals.psu.by/humanities/article/view/4374
Ліцэнзія Creative Commons

Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.

Біяграфія аўтара

У. А. ЛОБАЧ, Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт

канд. гіст. навук

Бібліяграфічныя спасылкі

Полацкі этнаграфічны зборнік : у 2 ч. / уклад., прадм. і паказ. У.А. Лобача. – Наваполацк : ПДУ, 2011. – Ч. 1. – Вып. 2 : Народная проза беларусаў Падзвіння. – 292 с.

Да пытання аб “Крыўскіх валькірыях” // 480 год беларускага кнігадрукавання : матэрыялы 3-х Скарынаўскіх чытанняў / Гал. рэд. А. Мальдзіс. – Мінск : Бел.навука,1998. – С. 170–176.

Смирнов, Ю.И. Первожители с единственным топором / Ю.И. Смирнов // Балто-славянские исследования 1997. – М. : Индрик,1998. – С. 350–373.

Vaitkevičius, V. Lietuva. 101 legendinė vieta / V. Vaitkevičius, D. Vaitkevičienė. – Vilnius : Alma littera, 2011. – 316 p.

Сборник документов и и материалов по истории Псковского края (IX–XX вв.) / сост. И.О. Колосова [и др.]. – Псков : ПГПИ им. С.Кирова, 2000. – 628 с.

Кжижановский, Ю. Девушка-юноша (к истории мотива “перемена пола”) / Ю. Кжижановский // Русский фольклор. – М.-Л. : Наука, 1963. – VII. – С. 56–66.

Валодзіна, Т. Шапка / Т. Валодзіна, С. Санько // Міфалогія беларусаў : энцыкл. слоўн. / склад. І. Клімковіч, В. Аўтушка ; навук.рэд. Т. Валодзіна, С. Санько. – Мінск : Беларусь, 2011. – С. 527.

Чарадзейныя казкі : у 2 ч. / склад. К.П. Кабашнікаў, Г.А. Барташэвіч ; рэд. выд. В.К. Бандарчык – 2-е выд. выпр. і дапрац. – Мінск : Бел. навука, 2003. – Ч.1. – 639 с.

Легенды і паданні / склад. М. Я Грынблат і А.І.Гурскі ; рэд.тома А.С. Фядосік. – 2-е выд., дап. і дапрац. – Мінск : Бел. навука, 2005. – 552 с.

Дзе Байна сустракаецца з Эсай: народная проза Лепельшчыны / уклад. В. Тухта. – Мінск : Медисонт, 2013. – 64 с.

Шпилевский, П.М. Путешествие по Полесью и белорусскому краю / П.М. Шпилевский. – Мінск : Полымя, 1992. – 251 с.

Штырков, С.А. Предания об иноземном нашествии: крестьянский нарратив и мифология ландшафта (на материалах Северо-Восточной Новгородчины) / С. А. Штырков. – СПб. : Наука, 2012. – 228 с.

Дучыц, Л.У. Сакральная геаграфія Беларусі / Л. Дучыц, І.Клімковіч. – Мінск : Літаратура іМастацтва, 2011. – 384 с.

Иванов, Вяч. Вс. Исследования в области славянских древностей. Лексические и фразеологические вопросы реконструкции текстов / Вяч.Вс. Иванов, В.Н. Топоров. – М. : Наука, 1974. – 342 с.

Известия имераторской археологической комиссии. – СПб. : Гл. упр. уделов, 1903. – Вып. 5. – 127 с.

Сементовский, А.К. Белорусские древности / А.К. Сементовский. – СПб. :Типо-лит. Н. Степанова, 1890. – 137 с.

Пыпин, А.Н. История русской этнографии /А.Н. Пыпин. – Минск, 2005. – Т. 4 : Белоруссия и Сибирь. – 256 с.

Кошелев, Я.Р. Смоленщина: народная поэзия исторической памяти / Я.Р. Кошелев. – Смоленск : СмолГУ, 2007. – 172 с.

Мадлевская, Е.Л. Героиня-воительница в эпических жанрах русского фольклора : автореф. дис. … канд. ф. наук : 10.01.09 / Е.Л. Мадлевская. – Спб, 2000. – 30 с.

Александров, А. Во времена княгини Ольги: легенды и были о княгине Ольге в Псковской земле / А. Александров. – Псков : Псковское возрождение, 2001. – 282 с.

Псковские летописи / под ред. А.Н. Насонова. – М. : Изд. АН СССР, 1955. – Вып. 2. – 364 с.

Барысюк, Ю.А. Легенды з Кобрыншчыны і Камянеччыны / Ю.А. Барысюк, В.Г. Белявец // Скарбы народнай мовы : дыялекталагічны зб. – Мінск : Права і эканоміка, 2005. – С. 288–291.

Жирмунский, В.М. Эпическое творчество славянских народов и проблемы сравнительного изучения эпоса. [Электронный ресурс] / В. М. Жирмунский. – Рэжым доступу: http://www.ruthenia.ru/folklore/zhirmunsky1.htm. – Дата доступу: 27.11.2015.

Мадлевская, Е.Л. Героиня-воительница в русских былинах [Электронный ресурс] / Е.Л. Мадлевская. – Рэжым доступу: http://www.folk.ru/Research/Conf_2002/madlevskaya.php?rubr=Research-conf. – Дата доступу: 25.11.2015.

Плетнева, С.А. «Амазонки» как социально-политическое явление / С. А. Плетнева // Культура славян и Русь : сб. / сост. Т.Б. Князевская. – М. : Наука, 1998. – С.529–537.

Рыдзевская, Е.А. Древняя Русь и Скандинавия в IX–XIV вв. Материалы и исследования / Е.А. Рыдзевская. – М. : Наука, 1978. – 240 с.

Михеев, С.М. Легенда о Владимире и Рогнеде и скандинавская традиция (к параллели с легендой о сыновьях Хейдрека) / С. М. Михеев // Именослов. История языка. История культуры / отв. ред. Ф.Б. Успенский. – СПб., 2010. – С. 169–179.

Матюшина, И.Г. О жанровой эволюции рыцарской саги / И.Г. Матюшина // Древнейшие государства Восточной Европы. 1999 г. Восточная и Северная Европа в средневековье. – М. : Восточная литература, 2001. – С. 309–362.

Петрухин, В.Я. Варяжская женщина на Востоке: жена, рабыня или «валькирия» / В. Я. Петрухин // Секс и Эротика в русской традиционной культуре. – М. : Ладомир, 1996. – С. 31–43.

Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)