ВЯСКОВЫЯ СВЯТЫНІ БЕЛАРУСІ І САВЕЦКАЯ ЎЛАДА: ВАНДАЛІЗМ І СВЯТАТАЦТВА Ў АНТРАПАЛАГІЧНЫМ ВЫМЯРЭННІ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Аннотация
Разглядаецца антырэлігійная палітыка савецкай дзяржавы і яе практычная рэалізацыя ў рамках сельскага культурнага ландшафту Беларусі, што выявілася ў фізічным знішчэнні дзесяткаў храмаў і іншых вясковых святынь. Масавыя акты вандалізму ў адносінах да “святых месцаў” выклікалі адпаведную ментальную рэакцыю ў традыцыйнай карціне свету беларускіх сялян, калі актуалізаваліся ўяўленні пра “святасць” / “грахоўнасць” і абавязковае пакаранне разбуральнікаў святыняў з боку вышэйшых сіл, што знайшло свай адлюстраванне ў вялікай колькасці адпаведных фальклорных наратываў.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
У. А. ЛОБАЧ, Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт
д-р гіст. навук
Библиографические ссылки
Панченко, А.А. Исследования в области народного православия. Деревенские святыни Северо-Западной России / А.А. Панченко. – СПб. : Алитейя, 1998. – 298 с.
Боганева, А. Беларускія вясковыя святыні і вусныя наратывы пра іх (На прыкладзе камянёў і крыжоў) / А. Боганева // Православные святыни белорусского народа : материалы Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 1–2 ноября 2006 г. – Мінск, 2008. – С.19–34.
Лобач, У.А. Міф. Прастора. Чалавек: беларускі традыцыйны ландшафт у семіятычнай перспектыве / У.А. Лобач. – Мінск : Тэхналогія, 2013. – 511 с.
Платонов, Е.В. Часовни Тихвинского уезда (рубеж ХІХ – ХХ вв.) / Е.В. Платонов. – СПб. : ИЦ “Гуманитарная Академия”, 2011. – 304 с.
Анимеле, Н. Быт белорусских крестьян / Н. Анимеле // Этнографический сборник. – 1854. – Вып. ІІ. – С. 111–268.
Дучыц, Л. Сакральная геаграфія Беларусі / Л. Дучыц, І. Клімковіч. – Мінск : Літаратура і Мастацтва, 2011. – 384 с.
Островский, А. Роль перемещения святыни в формировании сакрального ландшафта / А. Островский // Сакральная география в славянской и еврейской культурных традициях : сб. статей. Академическая серия. – М. : Гриф и К, 2008. – Вып. 22. – С. 225 – 231.
Легенды і паданні / склад. М. Я. Грынблат і А. І. Гурскі ; рэд.тома А. С. Фядосік. – 2-е выд., дап. і дапрац. – Мінск : Беларус. навука, 2005. – 552 с.
Штырков, С.А. Предания об иноземном нашествии: крестьянский нарратив и мифология ландшафта (на материалах Северо-Восточной Новгородчины) / С.А. Штырков. – СПб. : Наука, 2012. – 228 с.
Канфесіі на Беларусі (к. XVIII – XX ст.) / В.В. Грыгор’ева, У.М. Завальнюк, У.І. Навіцкі, А.М. Філатава ; навук. рэд. У.І. Навіцкі. – Мінск : ВП “Экаперспектыва”, 1998. – 340 с.
Шыбека, З. Нарысы гісторыі Беларусі (1795 – 2002) / З. Шыбека. – Мінск : Энцыклапедыкс, 2003. – 490 с.
Полацкі этнаграфічны зборнік. Вып. 2. Народная проза беларусаў Падзвіння : у 2 ч. / уклад., прадм. і паказ. У.А. Лобача. – Наваполацк : ПДУ, 2011. – Ч. 1. – 292 с.
Полацкі этнаграфічны зборнік. Вып. 2. Народная проза беларусаў Падзвіння : у 2 ч. / уклад., прадм. і паказ. У.А. Лобача. – Наваполацк : ПДУ, 2011. – Ч. 2. – 368 с.
Буйских, Ю. «Кара Божья» и «Чудо Господнее» в рассказах об осквернении святынь в текстах современной украинской крестьянской традиции / Ю. Буйских // Acta Baltico-Slawica. – 2014. – № 38. – S. 263 – 278.
Традыцыйная мастацкая культура беларусаў : у 6 т. / В. І. Басько [і інш.] ; ідэі і агул.рэд. Т.Б. Варфаламеевай. – Мінск : Выш. шк., 2001 – 2013. – Т. 4 : Брэсцкае Палессе : у 2 кн. – Мінск : Выш. шк., 2009. – Кн. 2. – 863 с.
Лобач, У.А. Святыя крыніцы Беларусі / У.А. Лобач, Т.В. Валодзіна. – Мінск : Беларуская навука, 2016. – 188 с.
Дучыц, Л. Некаторыя дадзеныя пра культавыя дрэвы на Беларусі / Л. Дучыц // KRYUJA. Crivica. Baltica. Indogermanica. – 1996. – №1. – С. 73 – 78.
Богданович, А.Е. Пережитки древнего миросозерцания у белорусов. Этнографический очерк / А.Е. Богданович. – Минск : Беларусь, 1995. – 186 с.
Ляўкоў, Э.А. Маўклівыя сведкі мінуўшчыны / Э.А. Ляўкоў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1992. – 215 с.
Барысаў, А. Праўда аб “Сінім калодзежы” / А. Барысаў // Калгасны шлях. – 1961. – 14 снежня. – С. 2.
Карабанаў, А.К. Культавыя і гістарычныя валуны Беларусі / А.К. Карабанаў [і інш.] ; Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т прыродакарыстання. – Мінск : Беларус. навука, 2011. – 235 с.
Рекомендуемые статьи автора (авторов)
- У. А. ЛОБАЧ, ЭТНАЛАГІЧНЫЯ ШТУДЫІ Ў АДДАЛЕНЫМ ДОСТУПЕ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки: № 1 (2019)
- У. А. ЛОБАЧ, ЦУКЕРКІ Ў СІСТЭМЕ РЫТУАЛЬНЫХ ПАВОДЗІНАЎ БЕЛАРУСАЎ ДРУГОЙ ПАЛОВЫ ХХ – ПАЧАТКУ ХХІ ст., Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки: № 9 (2018)
- У. А. ЛОБАЧ, КРЫМІНАЛ І МАХЛЯРСТВА Ў ГАНДЛЁВЫХ АДНОСІНАХ ПАМІЖ ПОЛАЦКАМ І ГАНЗЕЙСКІМ САЮЗАМ У ХІІІ – ПАЧАТКУ ХVI стст., Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки: № 9 (2019)
- У. А. ЛОБАЧ, 1941 ГОД ВАЧЫМА ДЗЯЦЕЙ І ПАДЛЕТКАЎ ВІЦЕБШЧЫНЫ: АНТРАПАЛАГІЧНЫ ДЫСКУРС ВАЕННАЙ ГІСТОРЫІ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки: № 9 (2020)
- В. А. ЛОБАЧ, ВАЛЬКІРЫІ ПАЎНОЧНАБЕЛАРУСКІХ ПАДАННЯЎ: СІМВОЛІКА І ТЫПАЛОГІЯ ВОБРАЗУ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки: № 9 (2016)
- В. А. ЛОБАЧ, ДУХОЎНЫЯ СКАРБЫ ГЛЫБОЧЧЫНЫ ВАЧЫМА ГОМЕЛЬСКІХ ФАЛЬКЛАРЫСТАЎ (Глыбоччыны духоўнасці глыбіні: Народная духоўная культура Глыбоцкага раёна / аўт. кал.: В.С. Новак [і інш.] ; пад агул. рэд. В.С. Новак. – Мінск : БЕЛТА, 2014. – 304 с. : іл.), Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки: № 9 (2016)
- В. А. ЛОБАЧ, ГОРАД І ГАРАДЖАНЕ Ў СВЕТАПОГЛЯДЗЕ БЕЛАРУСКІХ СЯЛЯН ДРУГОЙ ПАЛОВЫ ХХ–ПАЧАТКУ ХХІ СТАГОДДЗЯ (ПА ФАЛЬКЛОРНЫХ І ЭТНАГРАФІЧНЫХ МАТЭРЫЯЛАХ ВІЦЕБШЧЫНЫ), Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки: № 9 (2015)