“АРОЛ НАД ГНЯЗДОМ СВАІМ”: ВЫЛУЧЭННЕ НАСТАЎНІЦТВА Ў АСОБНЫ ВІД ПРАФЕСІЙНАЙ ДЗЕЙНАСЦІ НА БЕЛАРУСКІХ ЗЕМЛЯХ У XІI–XVIII СТАГОДДЗЯХ

##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##

Просмотров аннотации: 55
Загрузок PDF: 19
pdf (rus)
Опубликован: май 30, 2016
Ключевые слова:
prists-enlighteners, traveling preceptors, Renascence, fraternity schools, society, Jesuits, Enlightenment, Educational committee, academic estate, folk schools святары-асветнікі, вандроўныя настаўнікі, Адраджэнне, брацкія школы, грамадства, езуіты, Асветніцтва, Адукацыйная камісія, акадэмічнае саслоўе, народныя вучылішчы

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

А. Ф. САМУСІК
Беларускі дзяржаўны эканамічны універсітэт, Мінск

Аннотация

Даследуецца праблема складвання ў XІI–XVIII стст. на беларускіх землях агульных патрабаванняў да асоб, якія займаліся выкладчыцкай дзейнасцю. На прыкладзе “Аповесці мінулых гадоў”, разважанняў І. Златавуста, К. Тураўскага і У. Манамаха прасочаны працэс афармлення агульных падыходаў да іх абавязкаў у часы старажытнарускіх княстваў. Праведзены аналіз поглядаў айчынных асветнікаў XVI–XVII стст. на задачы выкладчыцкай дзейнасці, што дазволіла вызначыць яе спецыфіку і адносіны да настаўнікаў з боку тутэйшага грамадства. Таксама ў артыкуле паказана сутнасць патрабаванняў да настаўнікаў у айчынных брацкіх школах. Прааналізаваны працэс падрыхтоўкі кандыдатаў у выкладчыцкае званне ў езуіцкім ордэне. Асобая ўвага сканцэнтравана на вывучэнні захадаў Адукацыйнай камісіі па ўдасканаленні выкладчыцкай дзейнасці (у тым ліку ўвядзенне адказнасці за выкладанне асобных прадметаў) і матэрыяльнага яе забеспячэння (прэміі, стажыроўкі, страхаванне, пенсіі). Дэталёва прасочаны працэс стварэння ў Рэчы Паспалітай “акадэмічнага саслоўя” і выпрацоўкі ідэальнага вобраза свецкага педагога-асветніка. Напрыканцы работы адзначаны адносіны расійскай Камісіі па народных вучылішчах да абавязкаў настаўнікаў на ўсходнебеларускіх землях.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Как цитировать
САМУСІК, А. Ф. (2016). “АРОЛ НАД ГНЯЗДОМ СВАІМ”: ВЫЛУЧЭННЕ НАСТАЎНІЦТВА Ў АСОБНЫ ВІД ПРАФЕСІЙНАЙ ДЗЕЙНАСЦІ НА БЕЛАРУСКІХ ЗЕМЛЯХ У XІI–XVIII СТАГОДДЗЯХ. Вестник Полоцкого государственного университета. Серия E. Педагогические науки, (7), 2-11. извлечено от https://journals.psu.by/pedagogical/article/view/3911
Выпуск
№ 7 (2016)
Раздел
Педагогика. Методика
Лицензия Creative Commons

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.

Биография автора

А. Ф. САМУСІК, Беларускі дзяржаўны эканамічны універсітэт, Мінск

канд. гіст. навук, дац.

Библиографические ссылки

Памятники литературы Древней Руси : Начало русского летописания XI – начало XII века / сост. Л.А. Дмитриев [и др.]. – М. : Худож. лит., 1978. – 464 с.

Лавровский, Н.А. О древнерусских училищах / Н.А. Лавровский. – Харьков : Унив. тип., 1854. – 189 с.

Очерки истории школы и педагогической мысли народов СССР с древних времен до конца XVII в. / отв. ред. Э.Д. Днепров. – М. : Педагогика, 1989. – 480 с.

Мельнікаў, А.А. Кірыл. Епіскап Тураўскі : Жыццё. Спадчына. Светапогляд / А.А. Мельнікаў. – Мінск : Бел. навука, 1997. – 462 с.

Памятники литературы Древней Руси : XIII век / сост. Л.А. Дмитриев [и др.]. – М. : Худож. лит., 1981. – 620 с.

Болбас, В.С. Этыка-педагагічная думка Беларусі (са старажытнасці да XVIII ст.) / В.С. Болбас. – Мінск : Бел. навука, 2004. – 260 с.

Хрэстаматыя па старажытнай беларускай літаратуры / склад. А.Ф. Коршунаў. – Мінск : Вучпедвыд БССР, 1959. – 468 с.

Анталогія даўняй беларускай літаратуры : ХІ – першая палова ХVІІІ стагоддзя / падрыхт. А. І. Богдан [і інш.]; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. – Мінск : Бел. навука, 2005. – 1015 с.

Ревякина, Н.В. Античные источники итальянской гуманистической педагогики / Н.В. Ревякина // Античное наследие в культуре Возрождения / отв. ред. В.И. Рутенбург. – М. : Наука, 1984. – С. 66–79.

Скарына, Ф. Творы : Прадмовы, сказанні, пасляслоўі, акафісты, пасхалія / Ф. Скарына. – Мінск : Навука і тэхніка, 1990. – 207 с.

Гусоўскі, М. Песня пра зубра / М. Гусоўскі. – Мінск : Маст. літаратура, 1980. – 183 с.

Прадмовы і пасляслоўі паслядоўнікаў Францыска Скарыны / уклад. У.Г. Кароткі. – Мінск : Навука і тэхніка, 1991. – 308 с.

Идеи гуманизма в общественно-политической и философской мысли Белоруссии (дооктябрьский период) / под ред. К.П. Буслова [и др.]. – Минск : Наука и техника, 1977. – 279 с.

Порецкий, Я.И. Соломон Рысинский : Solomo Pantherus Leukorussus : Конец XVI – нач. XVII в. / Я.И. Порецкий. – Минск : Изд. БГУ, 1983. – 158 с.

Волян, А. Пра дзяржаўнага мужа і яго асабістыя дабрачыннасці / А. Волян // Спадчына. – 1991. – № 6. – С. 95–104.

Глебов, И. Историческая записка о Слуцкой гимназии с 1617–1630–1901 / И. Глебов. – Вильна : Тип. А. Г. Сыркина, 1903. – 217 с.

Медынский, Е.Н. Братские школы Украины и Белоруссии в XVI–XVII веках и их роль в воссоединении Украины с Россией / Е.Н. Медынский. – М. : Изд-во Акад. пед. наук РСФСР, 1954. – 172 с.

Из истории философской и общественно-политической мысли Белоруссии. Избранные произведения XVI–начала XIX в. / под ред. В.А. Сербента [и др.]. – Минск : Изд-во АН БССР, 1962. – 524 с.

Блинова, Т.Б. Иезуиты в Беларуси (Их роль в организации образования и просвещения) / Т.Б. Блинова. – Гродно : ГрГУ, 2002. – 425 с.

Харлампович, К. Западнорусския православныя школы XVI и начала XVII века / К. Харлампович. – Казань : Типо-литография Имп. Университета, 1898. – 586 с.

Bednarski, S. Upadek i odrodzenie skоl jezuickich w Polsce. Studium z dziejоw kultury і szkolnictwa polskiego / S. Bednarski. – Kraków : Wyd-wo ksiezy ezuitоw, 1933. – 538 s.

Идеи гуманизма в общественно-политической и философской мысли Белоруссии (дооктябрьский период) / под ред. К.П. Буслова [и др.].

Дыярыюш князя Міхала Казімера Радзівіла // Спадчына. – 1994. – № 4. – С. 18–47.

Сыракомля, У. Вандроўкі па маіх былых ваколіцах : Успаміны, даследаванні гісторыі і звычаяў / У. Сыракомля. – Мінск : Мастац. літ., 2002. – 205 с.

Верамейчык, С. Міхал Клеафас Агінскі / С. Верамейчык. – Мінск : Кавалер Паблішэрс, 2003. – 128 с.

Ustawodawstwo szkolne za czasow Komisji Edukacji Narodowej. Rozporzadzenia, ustawy pedagogiczne i organizacujne. (1773–1793) / pod red. J. Lewickiego. – Krakow : Wyd-wo M. Arcta, 1925. – LXXVIII, 456 s.

Учебные заведения Литвы до присоединения ея к России // Журнал Министерства Народного Просвещения. – 1862. – № 12. – С. 310–341.

Szybiak, I. Szkolnictwo Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Ksiestwie Litewskim / I. Szybiak. – Wroclaw : Wyd-wo PAN, 1973. – 261 s.

Ustawodawstwo szkolne za czasow Komisji Edukacji Narodowej. Rozporzadzenia, ustawy pedagogiczne i organizacujne. (1773–1793) / pod red. J. Lewickiego.

Szybiak, I. Nauczyciele szkol srednich Komisji Edukacji Narodowej / I. Szybiak. – Wroclaw : Ossolineum, 1980. – 192 s.

Гризингер, Т. Иезуиты. Полная история их явных и тайных деяний от основания ордена до настоящего времени / Т. Гризингер. – Минск : МФЦП, 2004. – 639 с.

Крыжановский, Е. Учебные заведения в русских областях Польши в период ея разделов / Е. Крыжановский // Киевская старина. – 1882. – № 3 – С. 442–478.

Ustawy Komisji Edukacyi Narodowej dla stanu akademickiego i na szkoly w krajach Rzeczypospolitej przepisane w Warszawe roku 1783 / pod red. J. Lubczyńskiego. – Lwow: Nakl. księgarni naukowej, 1930. – XIX, 190 s.

Raporty generalnych wizytatorow szkol Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Ksiestwie Litewskim. (1782–1792) / oprac. K. Bartnicka [i inn.]. – Wroclaw : Wyd-wo PAN, 1974. – 599 s.

Крыжановский, Е. Учебные заведения в русских областях Польши в период ея разделов / Е. Крыжановский.

Szybiak, I. Szkolnictwo Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Ksiestwie Litewskim / I. Szybiak.

Raporty generalnych wizytatorow szkol Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Ksiestwie Litewskim. (1782–1792) / oprac. K. Bartnicka [i inn.].

Instrukcje dla wizytatorow generalnych szkol Komisji Edukacji Narodowej. 1774–1794 / oprac. K. Bartnicka [i inn.]. – Wroclaw: Wyd-wo PAN, 1976. – XIV, 244 s.

Raporty generalnych wizytatorow szkol Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Ksiestwie Litewskim. (1782–1792) / oprac. K. Bartnicka [i inn.].

Szybiak, I. Szkolnictwo Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Ksiestwie Litewskim / I. Szybiak.

Raporty generalnych wizytatorow szkol Komisji Edukacji Narodowej w Wielkim Ksiestwie Litewskim. (1782–1792) / oprac. K. Bartnicka [i inn.].

Szybiak, I. Nauczyciele szkol srednich Komisji Edukacji Narodowej / I. Szybiak.

Довнар-Запольский, М. В. Реформа общеобразовательной школы при императрице Екатерине II / М. В. Довнар-Запольский // Из истории общественных течений в России. – Киев: Киевская 1-я артель печ. дела, 1905. – С. 268–309.

Лавровский, Н. А. О педагогическом значении сочинений Екатерины Великой / Н. А. Лавровский. – Харьков : Унив. тип., 1856. – 187 с.

Добролюбов, Н. А. Педагогические сочинения / Н. А. Добролюбов. – Петроград : Изд-во газ. «Школа и жизнь», 1917. – 472 с.

Szkolne czasy : nowe opowiadania Jana Denboroga / przez W. Syrokomle. – Wilno : druk S. Rozensona, 1859. – 74 s.