ГОРАД БЫХАЎ У XIV–XVIII стст. (УЗНІКНЕННЕ, РАЗВІЦЦЁ, ЭКАНОМІКА, ВАЙСКОВАЯ СПРАВА І РОЛЯ Ў РЭГІЁНЕ)

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Р. Д. ГАЛЫНСКІ

Анатацыя

Горад Быхаў з’яўляецца адным з найменш даследаваных у гістарычным плане гарадоў Магілёўскага Падняпроўя, нягледзячы на тое, што горад граў значную ролю ў вайскова-палітычным жыцці Вялікага Княства Літоўскага і Рэчы Паспалітай у XIV–XVIII стст. Гісторыя ўзнікнення Быхава і яго эвалюцыя да сёняшняга часу засталіся амаль не высветленымі. На падставе аналізу пісьмовых, картаграфічных і археалагічных крыніц давялося вылучыць некалькі стадый яго эвалюцыі, а таксама змянення ролі ў рэгіёне, як населенага пункта.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Як цытаваць
ГАЛЫНСКІ, Р. Д. (2020). ГОРАД БЫХАЎ У XIV–XVIII стст. (УЗНІКНЕННЕ, РАЗВІЦЦЁ, ЭКАНОМІКА, ВАЙСКОВАЯ СПРАВА І РОЛЯ Ў РЭГІЁНЕ). Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі, (9), 28-36. Retrieved from https://journals.psu.by/humanities/article/view/1041

Бібліяграфічныя спасылкі

Тихомиров, Н.М. Список русских городов дальних и ближних / Н.М. Тихомиров // Исторические записки. – М., 1952. – Т.40. – С. 214–259.

Насевіч, В.Л. Род князёў Друцкіх у гісторыі Вялікага княства Літоўскага (XIV – XVI стст.) / В.Л. Насевіч // Старонкі гісторыі Беларусі / М.М. Крывальцэвіч [і інш.]. – Мінск : Навука і тэхніка, 1992. – С. 83–104.

Дедук, А.В. “Список русских городов дальних и ближних”: история изучения / А.В. Дедук // Русский книжни. 2014. – М., 2015. – С. 129-141.

Янин, В.Л. Новгород и Литва: пограничные ситуации XIII–XV веков / В.Л. Янин. – М. : Изд-во Моск. ун-та, 1998. – 216 с.

Алексеев, Л.В. Полоцкая земля (очерки истории Северной Белоруссии Х – ХIІI вв.) / Л.В. Алексеев. – М. : Наука, 1966. – 296 с.

Алексеев, Л.В. Смоленская земля в Х – ХIІI вв. / Л.В. Алексеев. – М. : Наука, 1980. – С. 260.

Волкаў, М.А. Быхаў у першай палове XVII ст. / М.А. Волкаў // Сапегі: асобы, кар’еры, маёнткі : зб. навук. арт. – Мінск, 2018. – С. 167–194.

Левко, О.Н. Средневековые территориально-административные центры северо-восточной Беларуси: Формирование и развитие / О.Н. Левко. – Минск : Бел. навука, 2004. – 280 с.

Трусаў, А.А. Кароткая гісторыя архітэктуры Беларусі / А.А. Трусаў. – Мінск : Харвест, 2015. – 464 с.

Wolff, J. Kniaziowie litewsko-ruscy od konca chternastego wieku / J. Wolff. — Warszawa : Drukiem J. Filipowicza, 1895. – 724 s.

Бабятыньскі, К. Падняпроўскія крэпасці ў сістэме абароны ўсходняй мяжы Вялікага Княства Літоўскага – XVI – палова XVII стагоддзя / К. Бабятыньскі // ARCHE. – 2014. – № 12. – С. 290–304.

Грицкевич, А.П. Частновладельческие города Белоруссии в XVI–XVIII вв. / А.П. Грицкевич. – Минск : Наука и техника, 1975. – 248 с.

Бохан, Ю.М. Мястэчкі і працэсы ўрбанізацыі на землях Беларусі ў XV–XVIII стст. / Ю.М. Бохан ; уклад. М.А. Волкаў. – Мінск : Беларуская навука, 2018. – 292 с.

Бохан, Ю.Н. Урбанистические процессы в Великом княжестве Литовском в 14–18 вв. / Ю.Н. Бохан // Города, местечки и замки Великого княжества Литовского : энцикл. / ред. совет: Т.В. Белова (пред.) [и др.]. – Минск : Беларус. энцыкл. імя П. Броўкі, 2009. – 312 с.

Места / Вялікае княства Літоўскае : энцыкл. У 2 т. – Мінск : БелЭн, 2007. – Т.2: Кадэцкі корпус – Яцкевіч / Рэдкал.: Г.П. Пашкоў (гал.рэд.) [і інш.]. – 2-е выд. – С. 302.

Рубцов, Н.Н. История литейного производства в СССР / Н.Н. Рубцов. –2-е изд. – М., 1962. – Ч. 1. – С. 302.

Штыхаў, Г.В. Горад / Г.В.Штыхаў // Археалогія Беларусі: энцыкл. У 2 т. – Мінск : Беларус. энцыкл. імя П. Броўкі, 2009. – Т. 1: А-К / рэдкал.: Т.У. Бялова (гал. рэд.) [і інш.]. – С. 256–257.

Янушкевич, А.Н. Ливонская вайна 1558–1570 гг. и Великое княжество Литовское / А.Н. Янушкевич. – Минск : Медисонт, 2013. – 362 с.

Ткачоў, М.А. Замкі і людзі / М.А. Ткачоў ; пад рэд. Г.В. Штыхава. – Мінск : Навука і тэхніка, 1991. – 184 с.

Шкапляроў, Ю.П. Ідэальны горад-крэпасць. Ваенная гісторыя Старога Быхава ў XVII стагоддзі / Ю.П Шкапляроў,

М.А. Волкаў, Р.Дз. Галынскі ; пад навук. рэд. д-ра гіст. навук, праф. І.А. Марзалюка ; Мін-ва ўнутраных спраў Рэсп. Беарусь. – Магілёў : Магілёўскі інстытут МУС, 2018. – 140 с.

Акты издаваемые Виленскою комиссіею для разбора древних актов : в 39 т. – Вильна : Тип. Губ. правл., 1865 – 1915. – Т. 4: Акты Брестского городского суда. – 1870. – 687 с.

ПСРЛ. – Т. 32.: Хроники: Литовская и Жемойтская, и Быховца. Летописи: Баркулабовская, Аверки и Панцырного. – М. : Наука, 1975. – 235 с.

ПСРЛ. – Т. 35.: Летописи белорусско-литовские / Сост. и авт. предисл. Н.Н. Улащик. – М. : Наука. 1980. – 306 с.

Слюнькова, И.Н. Архитектура городов Верхнего Приднепровья XVII – середины XIX в. / И.Н. Слюнькова. – Минск : Навука і тэхніка, 1992. – 144 с.

Галынскі, Р.Дз. Тыповыя рамесныя вырабы з Быхава XVI – XVIII стст. (па дадзеных пісьмовых і археалагічных крыніц) / Р. Дз. Галынскі // Веснік МДУ імя А.А. Куляшова. Сер. А, Гуманітарныя навукі (гісторыя, філасофія, філалогія). – 2019. – С. 20–28.

Галынскі, Р.Дз. Агульны агляд комплекса артэфактаў з археалагічных даследаванняў на тэрыторыі гістарычнага цэнтра г. Быхава / Р.Дз. Галынскі // Весн. Полацкага дзяржаўнага універсітэта. Сер. А, Гуманітарныя навукі. – 2019. – № 9. – С. 115–122.

Абецедарский, Л.С. Белорусы в Москве XVII в.: из истории белорусско-русских связей / Л.С. Абецедарский. – Минск : Изд-во БГУ им. В. И. Ленина, 1957.

Абецедарский, Л.С. Белоруссия и Россия: очерки русско-белорусских связей второй половины XVI – XVII вв. / Л.С. Абецедарский. – Минск : Вышэйшая школа, 1978. – 256 с.

Галынскі, Р.Дз. Побытавая кераміка горада Быхава XVII – XVIII стст. / Р.Дз. Галынскі // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць : зб. навук. прац удзельнікаў XI Міжнар. навук. канф. ; уклад.: А.М. Бацюкоў, І.А. Пушкін. – Магілёў, 2019. – С. 44–50.

Галынскі, Р.Дз. Справаздача аб археалагічным наглядзе на аб’екце “Строительство сетей теплоснабжения к зданию прихода храма Святой Живоначальной Троицы г. Быхова” ў 2013 г. (Дамова Інстытута Гісторыі НАН Беларусі з настаяцелем храма Святой Жываначальнай Тройцы г. Быхава ад 26 снежня 2013 г.) / Р.Дз. Галынскі. – Магілёў, 2014.

Галынскі, Р.Дз. Справаздача аб археалагічных разведках 2012 г. / Р.Дз. Галынскі. – Магілёў, 2013.

Галынскі, Р.Дз. Справаздача аб археалагічных разведках і раскопках у гістарычным цэнтры г. Быхава Магілёўскай вобласці ў 2013 г. / Р.Дз. Галынскі. – Магілёў, 2014.

Опись Старо-Быховскому приходскому костелу и плебании, преображенным из помонастырских ксендзов-каноников регулярных, а также имуществу оных принадлежащему // Беларускі дзяржаўны архіў-музей літаратуры і мастацтва. – Ф. 149. Воп. 3. Спр. 189. Арк. 15.

Волкаў, М.А. Панарама Старога Быхава другой паловы XVII ст. / М.А. Волкаў // Беларускі гістарычны часопіс. – 2013. – № 5. – С. 16–24.

Галынскі, Р.Дз. Ахова тулава і канечнасцяў у канцы XVI – XVII стст. На прыкладзе Старога Быхава і Магілёва (па дадзеных археалагічных і пісьмовых крыніц) / Р.Дз. Галынскі // Гісторыя Магілёва: мінулае і сучаснасць : зб. навук. прац удзельнікаў IX Міжнар. навук. канф. ; уклад.: А.М. Бацюкоў, І.А. Пушкін. – Магілеў, 2015. – С. 30–35.

Галынскі, Р.Дз. Агульны агляд комплекса ўзбраення горада Быхава XVI – XVII стст. (па пісьмовых крыніцах) / Р.Дз. Галынскі // Романовские чтения – 10 : сб. ст. Междунар. науч. конф., посвящ. 80-летию со дня основания исторического факультета / Под общ. ред. И. В. Шардыко. – Могилев, 2015. – С. 231–233.