ЗАХАДЫ ДА СТВАРЭННЯ ГІСТАРЫЧНЫХ АПІСАННЯЎ ПАРАФІЙ РЫМСКАКАТАЛІЦКАГА КАСЦЁЛА НА ТЭРЫТОРЫІ БЕЛАРУСІ Ў СЯРЭДЗІНЕ ХІХ – ХХ стст.
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Разглядаюцца спробы Рымска-каталіцкага касцёла на тэрыторыі Беларусі ў сярэдзіне ХІХ – ХХ стст. адлюстраваць праз адмысловыя гістарычныя крыніцы сваю гістарычную сувязь з сацыяльным і культурным жыццём мясцовага насельніцтва. Выдзяляюцца захады да стварэння ва ўлонні гэтай інстытуцыі твораў, якія пралівалі святло на гісторыю дробных адміністратыўных адзінак – парафій. Першым захадам можна назваць дэкрэт 1849 г. віленскага біскупа В. Жылінскага, які абавязаў усіх пробашчаў запоўніць анкету з 10 пытанняў. Анкета атрымала назву “Хроніка парафіяльнага касцёла”. Другая спроба адбылася ў пачатку ХХ ст. і прадстаўляла з сябе прапанову ананімнага святара ствараць гістарычныя наратывы, у якіх адлюстроўвалася штодзённае жыццё праз прызму касцёла. Трэцім захадам да стварэння прац па гісторыі парафій названа распрацаваная ў 1926 г. анкета са 101 пытання, якая паслужыла падставай для стварэння шэрагам святароў Заходняй Беларусі ў 1930-я гг. наратываў. Дадзеныя наратывы называліся „парафіяльнымі хронікамі” ці „манаграфіямі парафій”. Аналізуюцца крыніцы, якія паслужылі асновай гэтых дакументаў, робіцца вывад аб іх каштоўнасці для даследаванняў па гісторыі Беларусі.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
Бібліяграфічныя спасылкі
Archiwum Prowincji Franciszkanów w Krakowie (OFMConv). – Sygn. ApLit/C-1.
Archiwum Polskiej Prowincji Zakonu Pijarów w Krakowie (APPZPK). – Sygn. Col. Lid. 5.
Krahel, T. "Kronika" kościoła farnego w Grodnie / T. Krahel // Rocznik Teologii Katolickiej. – 2003. – Nr. 2. – S. 117–123.
Vilniaus universiteto biblioteka (далей – VU Biblioteka). Rankraśćiu skyrius. – F. 4. B. F4-(A2695)36030.
VU Biblioteka. Rankraśćiu skyrius. – F. 4. B. F4-(A2914)36244.
P. K. (Odszyfrowanie nieznane) Kronika parafialna / K. P. // Homiletyka. – 1900. – R. 3. – T. 5. – S. 627–630.
B. S. (Odszyfrowanie nieznane) O ważności zalożenia i prowadzenia kroniki parafjalnej / S. B. // Wiadomości Pasterskie: dodatek do Miesięcznika Kościelnego. – 1925. – R. 2. – Nr. 2. – S. 4-6.
Архіў калегіума піяраў і парафіі Найсвяцейшай Тэрэзы Авільскай ў г. Шчучын. – Адз. зах. Kronika parafjalna Szczyńskiego Kościoła.
Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (ЦНБ НАН Беларусі). – Аддзел рэдкіх кніг і рукапісаў. – Ф. 24. Воп. 1. Спр. 1127.
Niewiero, F. Historia kościola parafialnego w Żyrmunach (1522–1624–1788–1938) / F. Niewiero. – Lida, 1939. – 104 s.
Lietuvos valstybės istorijos archyvas (далей – LVIA). – F. 694. Ap. 5. B. 4067.
LVIA. – F. 694. Ap. 5. B. 2059.
Тихомиров, М. Н. Русское летописание / М. Н. Тихомиров. – М. : Наука, 1979. – 556 с.
Улащик, Н.Н. Введение в изучение белорусско-литовского летописания / Н.Н. Улащик. – М. : Наука, 1985. – 261 с.
LVIA. – F. 694. Ap. 5. B. 1246.
Цэнтральны навуковы архіў Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (далей – ЦНА НАН Беларусі). – Ф. 3С. Воп. 25. Спр. 1.
Kaliński, T. Monografia parafii Narewka, 1932, mps. // Parafia świętego Jana Chrzciciela w Narewce [Zasób elektroniczny]. – Tryb dostępu: http://www.narewka.archibial.pl/files/Historia_parafii_Narewka.pdf. – Data dostępu: 22.12.2019.
Сыцько, К.В. Парафіяльная хроніка Ішчальнскага касцёла / К.В. Сыцько // Беларускі гістарычны агляд. – 2018. – Т. XXV. – Сш. 1-2. – С. 215–245.
Zakład narodowy im. Ossolińskich (ZNIO). – Sygn. 15480.
ЦНА НАН Беларусі. – Ф. 3С. Воп. 2. Спр. 1.
Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)
- К. В. СЫЦЬКО, САКРАМЕНТАЛЬНЫЯ ДАКУМЕНТЫ ПАРАФІЯЛЬНЫХ АРХІВАЎ РЫМСКА-КАТАЛІЦКАГА КАСЦЁЛА Ў БЕЛАРУСІ ЯК ГІСТАРЫЧНАЯ КРЫНІЦА, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 9 (2018)