ІНТЭГРАЛЬНЫЯ ПРЫМЕТЫ СІНАНІМІЧНАСЦІ ДЗЕЯСЛОЎНЫХ ФРАЗЕАЛАГІЗМАЎ З СУБКАТЭГАРЫЯЛЬНЫМ ЗНАЧЭННЕМ ДЗЕЙНАСЦІ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Аўтар робіць спробу ўдакладніць асноўны паняційны апарат – фразеалагічныя сінонімы, сінанімічны рад – дзеяслоўных фразеалагізмаў з субкатэгарыяльным значэннем дзейнасці. Асноўнымі метадамі даследавання сталі метад семантычнай ідэнтыфікацыі, метад кампанентнага аналізу, апісальны і аналітычны метады. Устаноўлена, што аналізаваныя фразеалагізмы-сінонімы ўтвараюць сінанімічныя рады, у семантычнай структуры якіх прысутнічаюць такія семантычныя прыкметы, як катэгарыяльнае значэнне дзеяння (працэсу), субкатэгарыяльнае значэнне дзейнасці, інтэгральная сема канкрэтнай або абстрактнай дзейнасці. Пераважаюць фразеалагізмы-сінонімы са значэннем абстрактнай дзейнасці. На дэнататыўным узроўні фразеалагізмы-сінонімы не могуць узаемазамяняцца ў любым кантэксце: адрозненні ў этымалагічных вобразах, непаўторная ўнутраная форма, разнастайная экспрэсіўна-ацэначная афарбоўка выключаюць магчымасць адэкватнай замены. У працэсе функцыянавання дзеяслоўныя фразеалагізмы-сінонімы валодаюць складаным перапляценнем семантычных, граматычных, стылістычных характарыстык, што замацоўвае за імі пазіцыю частковай узаемазамены. Атрыманыя вынікі могуць быць выкарыстаныя ў тэорыі і практыцы лексікаграфіі і фразеаграфіі.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
В. В. МАРШЭЎСКАЯ, Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы
канд. філал. навук, дац.
Бібліяграфічныя спасылкі
Янкоўскі Ф.М. Беларуская фразеалогія. – Мінск: Нар. асвета, 1981. – 79 с.
Аксамітаў А.С. Беларуская фразеалогія. – Мінск: Высш. шк., 1978. – 224 с.
Лепешаў І.Я. Фразеалогія сучаснай беларускай мовы. – Мінск: Выш. шк., 1998. – 271 с.
Авалиани Ю.Ю., Ройзензон Л.И. О разграничении синонимики и вариантности в области фразеологических единиц // Вопросы фразеологии и составления фразеологических словарей. – Баку, 1968. – С. 70–77.
Гаврин С.Г. Синонимия фразеологических сочетаний современного русского языка: к постановке вопроса о принципах словаря фразеологических синонимов // Вопросы фонетики, словообразования, лексики русского языка и методики его преподавания. – Пермь, 1964. – С. 189–199.
Сидоренко М.И. Парадигматические отношения фразеологических единиц в современном русском языке. – Л.: ЛГПИ, 1982. – 108 с.
Жуков В.П. Семантика фразеологических оборотов. – М.: Просвещение, 1978. – 160 с.
Лепешаў І.Я. Праблемы фразеалагічнай стылістыкі і фразеалагічнай нормы. – Мінск: Навука і тэхніка, 1984. – 264 с.
Лебединская В.А. Процессуальные фразеологизмы современного русского языка. – Челябинск: ЧГПИ, 1987. – 80 с.
Маршэўская В.В. Семантычныя групы дзеяслоўных фразеалагізмаў са значэннем абстрактнай дзейнасці // Беларуская лінгвістыка. – 2022. – Вып. 89. – С. 86–93.
Маршэўская В.В. Семантычныя групы дзеяслоўных фразеалагізмаў са значэннем канкрэтнай дзейнасці // Веснік Полац. дзярж. ун-та. Сер. А. Гуман. навукі. – 2023. – № 1(66). – С. 153–157.
Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)
- В. В. МАРШЭЎСКАЯ, ПРАДУКТЫЎНЫЯ СРОДКІ ЎТВАРЭННЯ ТРЫВАЛЬНЫХ ПАР ДЗЕЯСЛОЎНЫХ ФРАЗЕАЛАГІЗМАЎ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2022)
- В. В. МАРШЭЎСКАЯ, СЕМАНТЫЧНЫЯ ГРУПЫ ДЗЕЯСЛОЎНЫХ ФРАЗЕАЛАГІЗМАЎ СА ЗНАЧЭННЕМ КАНКРЭТНАЙ ДЗЕЙНАСЦІ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2023)