БЕЛАРУС НА ЧУЖЫНЕ: ВОБРАЗЫ ПАЛОННАГА, ІНТЭРНАВАНАГА, ВЫВЕЗЕНАГА НА ПРЫМУСОВУЮ ПРАЦУ Ў БЕЛАРУСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ ХХ СТАГОДДЗЯ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Артыкул прысвечаны шматаспектнаму асэнсаванню вопыту палонных, інтэрнаваных і вывезеных на прымусовую працу ў айчыннай прозе ХХ ст. У якасці матэрыяла даследавання абраны асобныя празаічныя творы А. Адамовіча, В. Быкава, Ц. Гартнага, М. Гарэцкага, Л. Дайнекі, Я. Коласа, М. Машары, Б. Сачанкі. Адзначаецца, што пісьменнікі розных пакаленняў звярталіся да дадзенай тэмы, каб заглыбіцца ў імагалагічныя праблемы (успрыняцце «чужога»: ладу мыслення, норм паводзін і міжасабовых зносін, побыту), высветліць змены, што адбываюцца ў душы персанажа пад уплывам экстрэмальных падзей. Асобная ўвага звернута на вобраз здрадніка – асобы, што не вытрымала фізічных катаванняў і псіхалагічнага ўціску.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
Бібліяграфічныя спасылкі
Сенявская, Е. Противники России в войнах ХХ века: Эволюция «образа врага» в сознании армии и общества / Е. Сенявская. – М. : «Российская политическая энциклопедия» (РОССПЭН), 2006. – 288 с.
Сінькова, Л. Беларуская мастацкая традыцыя ў творах non-fiction С. Алексіевіч / Л. Сінькова // Першая сусветная вайна ў народнай памяці і мастацкім адлюстраванні : мат. Міжнар. навук. канф., Мінск, 7–8 кастрычніка 2014 г. / прадм. і ўклад. С. Гараніна ; навук. рэд. А. Лакотка ; Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі. – Мінск : Права і эканоміка, 2014. – С. 71–76.
М ушынскі, М . П адзвіжнік з М алой Б агацькаўкі. Ж ыццёвы і т ворчы ш лях М аксіма Г арэцкага / М. Мушынскі. – Мінск : Беларуская навука, 2008. – 510 с.
Гарэцкі, М. Палонны / М. Гарэцкі // Збор твораў : у 4 т. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1984. − Т. 1 : Апавяданні 1913–1930. – С. 336–337.
Колас, Я. Балаховец / Я. Колас // Збор твораў : у 14 т. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1973. – Т. 5 : Апавяданні паслякастрычніцкага перыяду і «Казкі жыцця». – С. 359–390.
Гартны, Ц. Сокі цаліны / Ц. Гартны // Збор твораў : у 4 т. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1989. – Т. 3 : Раман. – С. 5–506.
Ламека, Н. Міфалагема адысеі ў Джэймса Джойса («Уліс») і Васіля Быкава («Аблава») / Н. Ламека // Да 80-годдзя народнага пісьменніка Беларусі Васіля Быкава : зб. навук. артыкулаў. – Мінск, 2005. – С. 198–203.
Б ыкаў, В . Аблава / В . Б ыкаў / / П оўны з бор т вораў: у 1 4 т . – Мінск : Саюз беларускіх пісьменнікаў ; М. : ТАА «Выдавецтва “Время”», 2005. – Т. 2 : Аповесці. – С. 375–453.
Машара, М. Ішоў дваццаты год / М. Машара. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1973. – 335 с.
Дайнека, Л. Футбол на замініраванным полі / Л. Дайнека. – Мінск : Мастацкая літаратура, 1983. – 303 с.
Адамович, А. Каратели (Радость ножа, или Жизнеописание гипербореев) / А. Адамовіч // Собрание сочинений : в 4 т. – Минск : Мастацкая літаратура, 1983. – Т. 4 : Каратели (Радость ножа, или Жизнеописание гипербореев). Публицистика и критика 70-х – начала 80-х годов. – С. 5–232.
Быкаў, В. Трэцяя ракета / В. Быкаў // Поўны збор твораў : у 14 т. – Т. 4. Аповесці. – Мінск : Саюз беларускіх пісьменнікаў ; М. : ТАА «Выдавецтва “Время”», 2006. – С. 269–404.
Быкаў, В. Альпійская балада / В. Быкаў // Поўны збор твораў : у 14 т. – В. Быкаў // Поўны збор твораў : у 14 т. – Мінск : Саюз беларускіх пісьменнікаў ; М. : ТАА «Выдавецтва “Время”», 2005. – Т. 4 : Аповесці. – С. 449–584.
Быкаў, В. Пакахай мяне, салдацік / В. Быкаў // Поўны збор твораў : у 1 4 т . – Мінск : Саюз беларускіх пісьменнікаў ; М. : ТАА «Выдавецтва “Время”», 2005. – Т. 2 : Аповесці. – С. 454–521.
Сачанка, Б. Чужое неба. Вузлы памяці / Б. Сачанка // Выбранае: аповесці, раман у навелах, апавяданні. – Мінск : Мастацкая літаратура, 2010. – С. 195–301.
Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)
- З. І. ТРАЦЦЯК, “НАШТО ЧАЛАВЕК ЖЫВЕ?” ФІЛАСОФСКАЯ І ГРАМАДСКА-ПАЛІТЫЧНАЯ ПРАБЛЕМАТЫКА РАМАНАЎ У. ГНІЛАМЁДАВА, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2019)
- З. І. Траццяк, Губская, В.М. Класіка ХХ стагоддзя: прыхаваныя таямніцы рамана «Віленскія камунары» М. Гарэцкага / В.М. Губская. – Мінск : РІВШ, 2016. – 108 с., Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2018)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ПЕРШАЯ СУСВЕТНАЯ ВАЙНА Ў МАСТАЦКАЙ ПРАСТОРЫ ТВОРЧАСЦІ У. ФОЛКНЕРА, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 3 (2023)
- З. І. ТРАЦЦЯК, СПЕЦЫФІКА ЎВАСАБЛЕННЯ ПЕРШАЙ СУСВЕТНАЙ ВАЙНЫ Ў АМЕРЫКАНСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2021)
- З. І. ТРАЦЦЯК, БЕЛАРУСКАЯ І АМЕРЫКАНСКАЯ ЛІТАРАТУРА ПРА ПЕРШУЮ СУСВЕТНУЮ ВАЙНУ: ВОПЫТ КАРЭЛЯТЫЎНАГА ДАСЛЕДАВАННЯ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2023)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ХХVII МІЖНАРОДНЫЯ ГАРЭЦКІЯ ЧЫТАННІ «МАКСІМ І ГАЎРЫЛА ГАРЭЦКІЯ. ЖЫЦЦЁ І ТВОРЧАСЦЬ», Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2019)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ХХVI ГАРЭЦКІЯ ЧЫТАННІ «МАКСІМ І ГАЎРЫЛА ГАРЭЦКІЯ. ЖЫЦЦЁ І ТВОРЧАСЦЬ», Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2018)
- З. І. ТРАЦЦЯК, РЭЦЭПЦЫЯ МАТЫВА «ВЯРТАННЕ» Ў БЕЛАРУСКАЙ ПРОЗЕ ХХ СТ. , Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2020)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ПОЛІФАНІЧНЫ ХАРАКТАР АПОВЕДУ Ў АПАВЯДАННІ РЫГОРА БАХТЫ «ПАДАРУНАК НА ПАЗІЦЫІ» (1928), Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2024)
- З. І. ТРАЦЦЯК, СТУПЕНЬ ДАСЛЕДАВАНАСЦІ АМЕРЫКАНСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ ПРА ПЕРШУЮ СУСВЕТНУЮ ВАЙНУ Ў СУЧАСНЫМ ЛІТАРАТУРАЗНАЎСТВЕ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2020)