THE HIGHEST STATE OFFICIALS OF THE GRAND DUCHY OF LITHUANIA IN LADISLAS VASA TIMES (1633–1648)
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The article presents some results of studying the structure of the central, as well as the highest local state officials of the Grand Duchy of Lithuania in the 30-40s of the XVII century. The ruling apparatus of the principality consisted of the officials, one part of whom served the state, in a narrow sense, and the other part served the monarch. In practice, the division did not always took place. Based on the competence of the central bureaucracy of the GDL, the state performed a minimal set of functions, which was typical for traditional societies. During the reign of Ladislas Vasa, some former posts were restored and some new ones were set up, which led to an increase in the number of government officials who served the state itself. The aristocratic model of political elites recruiting determined the order of the appointment to the positions. Central and local posts were distributed by the monarch among dozens gentry families, the wealthiest and most authoritative of them monopolized the access to the highest posts in the GDL. At the same time, in Ladislas Vasa governing, a career in the civil service was available to the persons who did not belong to the hereditary local aristocracy, moreover, it was available to foreigners by birth.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
References
История белорусской государственности : в 5 т. – Минск : Беларуская навука, 2018. – Т. 1: Белорусская государственность: от истоков до конца XVIII в. / А.А. Коваленя [и др.]. ; отв. ред. тома: О.Н. Левко, В.Ф. Голубев, ; Нац. акад. Наук Беларуси, Ин-т истории. – 598 с.
Дружчыц, В. Палажэнне Літоўска-Беларускай дзяржавы пасля Люблінскай уніі / В. Дружчыц // Працы Беларускага дзяржаўнага Універсітэту ў Менску. – 1923. – № 6–7. – С. 216–252.
Wolff, J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Ksęstwa Litewskiego 1386-1795 / J. Wolff. – Kraków : Druk. Wł. Ananicza i Spółki, 1885. – 351 s.
Urzędnicy dawnej Rzeczypospolitej XII–XVIII wieku : Spisy / Pod red. A. Gąsiarowskiego.– Kórnik : Biblioteka Kórnicka, 1994. – T. 11: Urzędnicy centralni i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV – XVIII wieku. Spisy / Oprac. H. Lulewicz, A. Rachuba ; PAN. Bibl. Kórnicka. – 255 s.
Lulewicz, H. Elita polityczno-społeczna Wielkego Księstwa Litewskiego w połowie XVII wieku : Praca doktorska napisana w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego / H. Lulewicz. – Warszawa, 1984. – 488 s.
Chłapowski, K. Elita senatorsko-dygnitarska Korony za czasów Zygmunta III i Władysława IV / K. Chłapowski. – Warszawa : Wydawnictwo Sejmowe, 1996. – 220 s.
Volumina legum. – T. IІІ. – Petersburg : Nakładem i drukiem Jozafata Ohryzki; 1859. 472+ XV s.
Галубовіч, В.У. Парламенцкія прамовы прадстаўнікоў Вялікага Княства Літоўскага на соймах Рэчы Паспалітай другой чвэрці XVII стагоддзя (паводле матэрыялаў Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі ў Гродне) / В.У. Галубовіч // Вялікае Княства Літоўскае: палітыка, эканоміка, культура : зб. навук. арт. У 2 ч. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі, уклад.: А.А. Скеп’ян ; рэдкал.: У.Р. Гусакоў [і інш.]. – Мінск : Беларуская навука, 2017. – Ч. 1. – С. 269–279.
Boniecki, A. Herbarz polski / A. Boniecki. –T. IX. – Warszawa : Skład główny Gebethner i Wolff w Warszawie, 1906. – 400 s. + IV s.
Relacye nuncyuszów apostolskich i innych osób o Polsce od roku 1548 do 1690. – T. II. – Berlin – Poznań : Księgarnia B. Behra, 1864. – 604 s. + VIII s.
Jaroszuk, J. Radziwiłł Aleksandr Ludwik / J. Jaroszuk // Polski słownik biograficzny. – T. XXX. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1987. – S. 150–155.
Wisner, H. Rzeczpospolita Wazów III. Sławne Państwo Wielkie Księstwo Litewskie / H. Wisner. – Warszawa : Wydawnictwo Neriton, Inatytut Historii PAN, 2008. – 330 s.
Рахуба, А. Палітычныя групоўкі ў ВКЛ (1569–1732) / A. Рахуба // Спадчына. – 2002. – № 5–6. – C. 32–46.
Kołodziej, R. “Zwada Wileńska” w 1636 r. / R. Kołodziej // Z badań nad Rzeczypospolitą w czasach nowożytnych / Pod redakcją Krystyna Matwijowskiego. – Prace Historyczne. – XXXI. – Wroclaw, 2001. – S. 7–13.
Wasilewski, T. Radziwiłł Janusz / T. Wasilewski // Polski słownik biograficzny. – T. XXX. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1987. – S. 208–215.
Piwarski, K. Brzostowski Cyprian Paweł / K. Piwarski // Polski słownik biograficzny. – T. III. – Kraków : Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności, 1937. – S. 48–49.
Quirini-Popławska, D. Montelupi (Monte Lupi de Mari) Sebastian / D. Quirini-Popławska // Polski słownik biograficzny. – T. XXI. – Wrocław etc.: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1976. – S. 668–670.
Quirini-Popławska, D. Montelupi Walerian / D. Quirini-Popławska // Polski słownik biograficzny. – T. XXI. – Wrocław etc.: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1976. – S. 670–671.
Bieniarzówna, J. Montelupi (Wilczgorski) Sebastian / J. Bieniarzówna // Polski słownik biograficzny. – T. XXI. – Wrocław etc.: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1976. – S. 670.
Bieniarzówna, J. Montelupi Dominik / J. Bieniarzówna // Polski słownik biograficzny. – T. XXI. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1976. – S. 666–667.
Bieniarzówna, J. Montelupi Karol / J. Bieniarzówna // Polski słownik biograficzny. – T. XXI. – Wrocław etc.: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1976. – S. 667.
Wisner, H. Janusz Radziwiłł 1612–1655: Wojewoda Wilenski, Hetman Wielki Litewski / H. Wisner. – Warszawa : Wydawnictwo MADA, 2000. – 269 s.
Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku : spisy. – T. IV.: Ziemia smoleńska i województwo smoleńskie XIV–XVIII wiek / pod red. Andrzeja Rachuby. – Warszawa : «DiG», 2003. – 412 s.
Boniecki, A. Herbarz polski / A. Boniecki. – T. II. – Warszawa : Skład główny Gebethner i Wolff w Warszawie, 1900. – 396 s.
Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku : spisy. – T. II.: Województwo Trockie XIV-XVIII wiek / pod red. Andrzeja Rachuby. – Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2009. – 688 s.
Wasilewski, T. Potocki Krzysztof / T. Wasilewski // Polski słownik biograficzny. – T. XXVIII. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1984–1985. – S. 85–88.
Żychliński, T. Złota księga szlachty polskiej / T. Żychliński. – Т. XIV. – Poznań : Czcionkami drukarni Fr. Chocieszyńskiego, 1892. – 248 s. +V s.
Grosfeld, B. Potocki Antoni Michał / B. Grosfeld // Polski słownik biograficzny. – T. XXVII. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1983. – S. 782–790.
Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku : spisy. – T. V. Ziemia Połocka i województwo Połockie XIV–XVIII wiek / pod red. Henryka Lulewicza. – Warszawa : IH PAN, 2018. – 306 s.
Volumina legum. – T. IV. – Petersburg : Nakladem i drukiem Jozafata Ohryzki; 1859. 501+XVII s.
METRYKA LITEWSKA. Rejestry podymnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Województwo smoleńskie 1650 r. Opracowali Stanisław Dumin i Andrzej Rachuba. – Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2009. – 237 s.
Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV–XVIII wieku : spisy. – T. I.: Województwo wileńskie XIV–XVIII wiek / pod red. Andrzeja Rachuby. – Warszawa : «DiG», 2004. – 764 s.
Boniecki, A. Herbarz polski / A. Boniecki. – T. XI. – Warszawa : Skład główny Gebethner i Wolff w Warszawie, 1907. – 397 s. + IV s.
Boniecki, A. Herbarz polski / A. Boniecki. – T. X. – Warszawa : Skład główny Gebethner i Wolff w Warszawie, 1907. – 391 s. + IV s.
Lulewicz, H. Rudomina Maciej / H. Lulewicz // Polski słownik biograficzny. – T. XXXII. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1989–1991. – S. 667–668.
Lulewicz, H. Rudomina Dusiacki Jan / H. Lulewicz // Polski słownik biograficzny. – T. XXXII. – Wrocław etc. : Zakład Narodowy imienia Ossolińskich; Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1989–1991. – S. 671–674.
Kempa, T. Kariery przedstawicieli prawosławnych rodów Ogińskich i Stetkiewiczów w XVII wieku – podobieństwa i róznice awansu społecznego, ekonomicznego i politycznego / T. Kempa // Władza i prestiż. Magnateria Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku. – Białystok, 2003. – S. 345–368.