KOMORAS-EXPACKHAUSES IN THE SYSTEM OF STATE CUSTOMS SERVICE OF GREAT DUCHY OF LITHUANIA IN LATTER HALF OF XVIII CENTURY

Main Article Content

I. KITURKA

Abstract

In the latter half of the XVII century, there was a reform of the state apparatus in the GDL; one of the results of this reform was the reorganization of the customs service and its transformation into a special institution in the system of the executive power of the State. During this period, the customs service of the GDL was rebuilt on the principles of bureaucracy and became one of the most perfectly organized state structures. In order to ensure that the money collected from duties on goods transported across the border is fully received by the budget, the state looked for optimal ways to organize the effective work of customs, including those by institutional changes.


Basing on the study and generalisation of archival materials, the article shows the role and significance of komo-ras-expackhouses for the first time in domestic and foreign historiography. In particular, it was noted that these special customs checkpoints appeared in the structure of the customs service of the GDL in 1788. They were organised in the cities where the most active trade in foreign goods was carried out - in Vilnius, Grodno, Kaunas, Minsk, Brest, Slonim, Pinsk, Mozyr, Niesvizh and Novogrudok. In addition to carrying out the procedure of customs inspection, valuation of goods and calculation of duty, expackhouses were also places of temporary warehousing and storage of goods. The study describes the activity of expackhouses, notes their role in the expansion and development of trade in the territory of the GDP in the latter half of the XVIII century.


The results of the research can be used when studying the activities of the state institutions of the GDL in the latter half of the XVIII century, preparing synthetical scientific works, textbooks on the history of the GDL and the history of the customs service.

Article Details

How to Cite
KITURKA, I. (2023). KOMORAS-EXPACKHAUSES IN THE SYSTEM OF STATE CUSTOMS SERVICE OF GREAT DUCHY OF LITHUANIA IN LATTER HALF OF XVIII CENTURY. Vestnik of Polotsk State University. Part A. Humanities, (1), 35-39. https://doi.org/10.52928/2070-1608-2023-66-1-35-39
Author Biography

I. KITURKA, Yanka Kupala State University of Grodno

канд. ист. наук, доц.

References

Zahorski A. Centralne instytucje polityczne w Polsce w dobie rozbiorów. – Warszawa, 1959. – 283 s.

Volumina legum. – Petersburg: Nakładem i drukiem Jozafata Ohryzki, 1860. – T. VІІ. – 415 s.

Балковая В.Г. Таможенная служба в системе управления Российского государства (ХVI–ХVIII вв.): историко-правовой аспект. Диссерт. на соиск. уч. ст. докт. юрид. наук. URL: https://www.dissercat.com/content/tamozhennaya-sluzhba-v-sisteme-upravleniya-rossiiskogo-gosudarstva-xvi-xviii-vv-istoriko-pra (дата обращения 05.11.2020).

Кітурка І.Ф. Стварэнне і развіццё дзяржаўнай мытнай службы ВКЛ у другой палове ХVІІІ ст.: гістрыяграфія пытання // Веснік Магілёўскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А. А. Куляшова. Серыя Гуманітарныя навукі (гісторыя, філасофія, філалогія) – 2021. – № 2 (58). – С. 13–23.

Довнар-Запольский М.В. Государственное хозяйство Великого княжества Литовского при Ягеллонах. – Т. І. – Киев: Тип. Имп. св. Владимира и издательское дело Н.Т. Корчак-Новицкого, 1901. – VІІІ, 807, СХІІ с.

Lietuvos Vastybes Istorijos Archyvas (LVIA) – Дзяржаўны гістарычны архіў Літвы. – F. 11. Скарбавая камісія ВКЛ (1509–1797 гг.). – Ар. 1. – Віb. 111. Эканамічныя пратаколы ўказаў і распараджэнняў (1765–1766 гг.).

Голубеў В.Ф. Гандаль у Вялікім Княстве Літоўскім у ХVІ–ХVІІІ стст.: ступень вывучанасці, формы, прынцыпы арганізацыі, асноўныя накірункі ў вывучэнні (пастаноўка праблемы) // Гісторыя гандлю на тэрыторыі Беларусі: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі ; уклад.: А.А. Скеп’ян ; рэдкал.: А.А. Каваленя і інш. – Мінск: Беларуская навука, 2016. – С. 21–32.

Pilarczyk P.M. Komisja Skarbu Wielkiego Księstwa Litewskiego wobec zagadnień handłowych // Гісторыя гандлю на тэрыторыі Беларусі: зб. навук. арт. / Нац. акад. навук Беларусі, Ін-т гісторыі ; уклад.: А.А. Скеп’ян ; рэдкал.: А.А. Каваленя і інш. – Мінск: Беларуская навука, 2016. – С. 189–201.

Pilarczyk P.M. Instrukcje dla litewskich komisarzy skarbowych delegowanych na sejmy (1780–1790) // Krakowskie studia z historii Państwa і Prawa. – 2020. – T. 13. – Nr. 2. – S. 235–255.

Кітурка І. Эканамічная літаратура другой паловы ХVІІІ ст. аб неабходнасці і шляхах рэфармавання сельскай гаспадаркі Вялікага княства Літоўскага //Silva rerum nova: Штудыі ў гонар 70-годдзя Георгія Я. Галенчанкі. – Вільня-Мінск: AIDAI – ATHENAEUM, 2009. – С. 162–168.

LVIA. – F. 11. – Ар. 2. – Віb. 88. Устава і інструкцыі Камісіі па арганізацыі мытняў у ВКЛ (1767 г.).

LVIA. – F. 11. – Ар. 1. – Віb. 238. Мытныя пратаколы (1786–1788 гг.).

Китурко И.Ф. Денежное обеспечение служащих государственной таможенной службы ВКЛ во второй половине ХVIII в. // Вестник Брянского государственного университета. Сер. Исторические науки. – 2022. – № 2– С. 63–71.

LVIA. – F. 11. – Ар. 1. – Віb. 239. Мытныя пратаколы (1788–1790 гг.).

Gordziejew J. Materiały źródłowe do dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Cz. 2: Z Zagadnień sksrbowości w dobie stanisławowskiej // Rocznik Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie. – 2004. – S. 127–166.

LVIA. – F. 11. – Ар. 1. – Віb. 131. Пратаколы Скарбавага дэпартамента (1795 г.).