АДЛЮСТРАВАННЕ ГІДРАСФЕРЫ ВА ЎСТОЙЛІВЫХ АДЗІНКАХ СУЧАСНАЙ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

А. С. САДОЎСКАЯ
М. А. ЯКАЛЦЭВІЧ

Аннотация

Артыкул прысвечаны аналізу фразеалагічных і парэміялагічных адзінак сучаснай беларускай мовы, у структуру якіх уваходзяць гідракампаненты, лексемы, што маюць непасрэднае дачыненне да вады і водных аб’ектаў. Асноўная мэта працы – разгледзець семантычную структуру фразеалагізмаў і прыказак, якія ўтрымліваюць «водныя» кампаненты, і ахарактарызаваць іх ролю ва ўтварэнні фразеалагічнага і парэміялагічнага значэнняў. Даследаванне такіх адзінак дапаможа таксама выявіць найбольш распаўсюджаныя тэндэнцыі адлюстравання ў мове светаадчування народа, яго жыцця, паводзінаў, адносін да рэчаіснасці і многае іншае. Фразеалагізмы і парэміі, якія маюць у сваім складзе гідракампаненты, уяўляюць сабой досыць значны ў лінгвакультуралагічным аспекце моўны пласт з ярка выражанай нацыянальнай спецыфікай і значнай культурнай інфармацыяй, якая фарміруе моўную карціну свету беларусаў. Прыказкі і фразеалагізмы з «воднымі» кампанентамі ўтрымліваюць звесткі носьбітаў мовы аб самых розных якасцях і ўласцівасцях вады. Часам устойлівыя адзінкі з аналізуемымі кампанентамі абазначаюць іншыя семантычныя рэаліі, якія не маюць непасрэднай сувязі з іх зыходнымі значэннямі.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Как цитировать
САДОЎСКАЯ, А. С., & ЯКАЛЦЭВІЧ, М. А. (2019). АДЛЮСТРАВАННЕ ГІДРАСФЕРЫ ВА ЎСТОЙЛІВЫХ АДЗІНКАХ СУЧАСНАЙ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ. Вестник Полоцкого государственного университета. Серия А. Гуманитарные науки, (10), 104-110. извлечено от https://journals.psu.by/humanities/article/view/1028
Биография автора

А. С. САДОЎСКАЯ, Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Я. Купалы

канд. філал. навук, дац.

Библиографические ссылки

Склеревская, Г. Н. Метафора в системе языка / Г. Н. Склеревская. – СПб. : Наука, 1993. – 152 с.

Гришина, Н. В. Концепт «вода» в языковой картине мира (на основе номинативного и метафорического полей русского языка ХI–ХХ вв.) : автореф. дис. … канд. филол. наук / Н. В. Гришина. – Саратов, 2002. – 22 с.

Костин, А. В. Способы концептуализации обиходно-бытовых понятий в разножанровых произведениях В. И. Даля (на материале концепта «вода») : автореф. дис. … канд. филол. наук / А. В. Костин. – Иваново, 2002. – 20 с.

Галдин, Е. В. Концепт вода как полевая структура и способы ее выражения в русском языке: на материале поэтических текстов И. А. Бродского : дис. ... канд. филол. наук / Е. В. Галдин. – Пятигорск, 2006. – 175 с.

Старостина, О. В. Языковая и поэтическая валентность лексемы Вода / О. В. Старостина // Филология и культура. 2013.– № 3 (33). – С. 131–134.

Бадмаева, Т. И. Базовые средства репрезентации концепта «вода» в английском и русском языках / Т. И. Бадмаева // Русская речь в инонациональном окружении: межвуз. сб. науч. ст. – Вып. 3 – Элиста, 2006. – С. 18–24.

Закиров, М. И. Концепт «вода» в русских и татарских приметах : автореф. дис. … канд. филол. наук / М. И. Закиров. – Казань, 2009. – 22 с.

Борисова, А. В. Особенности лексико-семантической корреляции единиц поля ВОДА / WODA в русском и польском языках / А. В. Борисова // Вестн. Башк. ун-та. Филология и искусствоведение. – 2013. – Т. 18. – № 1. – С. 166–170.

Ляшчынская, В. А. Канцэпт «вада» ў фразеалагічнай карціне свету беларусаў / В. А. Ляшчынская // Беларуская лінгвістыка. – Вып. 73. – Минск : Беларуская навука, 2014. – С. 14–23.

Ляшчынская, В. А. Туман як від вады-рэчыва ў фразеалагічнай карціне свету беларусаў / В. А. Ляшчынская // Філологічні студіï. Науковий вісник Криворізького державного педагогічного універсітету. – Вып. 16. – 2017. – С. 167–176.

Ляшчынская, В. А. Фразеалагізмы з кампанентам лёд у фразеалагічнай карціне свету беларусаў / В. А. Ляшчынская // Система і структура східнослов’янських мов. Збірник наукових праць. – Вип. 12. – Київ : Вид-во НПУ ім. М. П. Драгоманова. – 2017. – С. 135–146.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы : у 5 т. – Т. 1. А-В / Рэд. тома М. Р. Лобан. – Мінск : Гал. рэд. Беларус. Сав. Энцыкл., 1977. – 608 с.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы : у 5 т. – Т. 3. Л-П / Рэд. тома М. П. Гапановіч. – Мінск : Гал. рэд. Беларус. Сав. Энцыкл., 1979. – 672 с.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы : у 5 т. – Т. 2. Г-К / Рэд. тома А. Я. Баханькоў. – Мінск : Гал. рэд. Беларус. Сав. Энцыкл., 1978. – 768 с.

Лепешаў, І. Я. Этымалагічны слоўнік фразеалагізмаў / І. Я. Лепешаў. – Мінск : БелЭн, 2004. – 448 с.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы : у 5 т. – Т. 4. П-Р / Рэд. тома Г. Ф. Вештарт, Г.М. Прышчэпчык. – Мінск : Гал. рэд. Беларус. Сав. Энцыкл., 1980. – 768 с.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы : у 5 т. – Т. 5. Кн.1. С-У / Рэд. тома М. Р. Суднік. – Мінск : Гал. рэд. Беларус. Сав. Энцыкл., 1983. – 663 с.