МОЎНАЯ СІТУАЦІЯ НА БЕЛАРУСКІХ ЗЕМЛЯХ: САЦЫЯКУЛЬТУРНАЯ ДЭТЭРМІНАЦЫЯ І АСНОЎНЫЯ ЭТАПЫ РАЗВІЦЦЯ
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Апісаны генезіс лінгва-культуралагічнай сітуацыі руска-беларускага двухмоўя, якая ўсталявалася на сучаснай тэрыторыі Рэспублікі Беларусь. Падрабязна разглядаецца моўная сітуацыя на этнічнай тэрыторыі нашай краіны ў перыяд ад Кіеўскага княства да атрымання незалежнасці ў канцы дваццатага стагоддзя. Выдзяляюцца асноўныя гістарычныя этапы станаўлення руска-беларускага білінгвізму – лінгвістычная сітуацыя этнічных беларускіх зямель у складзе Кіеўскага княства, Вялікага княства Літоўскага, Рэчы Паспалітай, Расійскай імперыі, у час першай хвалі беларусізацыі ў пострэвалюцыйны перыяд, у складзе СССР.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
Бібліяграфічныя спасылкі
Арцямёнак, Г.А. Камунікатыўная прастора беларускай мовы: сучасны стан і магчымыя шляхі пашырэння / Г.А. Арцямёнак // Язык и социум : материалы VIII Междунар. науч. конф. / РИВШ. – Минск, 2009. – С. 77–80.
Киряков, Ю.Б. Языковая ситуация в Белоруссии и типология языковых ситуаций : дис. ... канд. филол. наук : 10.02.19 / Ю.Б. Киряков. – М., 2002. – 129 л.
Лыч, Л.М. Духоўны дыямент нацыі: мова як аб'ект дзяржаўнай палітыкі / Л.М. Лыч // Беларуская думка. – 2014. – № 8. – С. 52–58.
Шимов, В.В. Истоки билингвизма в Беларуси и Украине / В.В. Шимов // Беларуская думка. – 2013. – № 6. – С. 46–51.
Урбан, П. Да пытання этнічнай прынадлежнасці старажытных ліцьвінаў / П. Урбан. – Мінск : Бацькаўшчына, 1994. – 225 с.
Жураўскі, А.І. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы / А.І. Жураўскі. – Мінск : Навука і тэхніка, 1967. – Т. 1. – 369 с.
Руденко, Е.Н. Концепт – «свобода» и этнокультурное самосознание белорусов // Е.Н. Руденко, Ю.В Чернявская // Język w kręgu wartości / pod red. J. Bartminskiego. – Lublin, 2003. – S. 383–404.
Stang, Chr. S. Die westrussische Kanzleisprache des Grossfurstentums Litauen / Chr. S. Stang. – Oslo : Jacob Dybwad, 1935. – 166 p.
Паўлавец, Дз. Моўная сітуацыя на Беларусі ў XV–XVII стст. / Дз. Паўлавец // Изв. Гомел. гос. ун-та им. Ф. Скорины. – 2009. – № 3, ч. 2. – С. 154–159.
Свежинский, В. Языковая ситуация в ВКЛ при Ягеллонах / В. Свежинский // Деды. – Минск, 2009. – Вып. 9. – С. 233–242.
Мароз, В.К. Да пытання выпрацоўкі прававога механізма рэалізацыі прынцыпу двухмоўя ў Рэспубліцы Беларусь / В.К. Мароз // Першы міжнародны навуковы кангрэс беларускай культуры : зб. матэрыялаў, Мінск, 5–6 мая 2016 г. / рэдкал.: А.І. Лакотка (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск, 2016. – С. 355–358.
Прыгодзіч, М. Шляхамі беларускага слова / М. Прыгодзіч // Роднае слова. – 2009. – № 2. – С. 7–10.
Мечковская, Н.Б. Языковая ситуация в Беларуси: этические коллизии двуязычия / Н.Б. Мечковская // Russian Linguistics. – 1994. – № 18. – С. 299–322.
Шимов, В.В. Беларусь как постимперское пространство / В.В. Шимов // Вучоныя запіскі Брэсцкага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А. С. Пушкіна : зб. навук. прац. – Брэст, 2005. – Вып. 7, ч. 1. – С. 22–32.
Мечковская, Н.Б. Почему в постсоветской Беларуси все меньше говорят на белорусском языке / Н.Б. Мечковская // Деды. – 2009–2016. – Вып. 16. – С. 334–351.
Гапоненка, І.А. Моўная палітыка і моўная сітуацыя на Беларусі ў XIX – на пачатку XX ст. / І.А. Гапоненка // Веснік БДУ. – 2011. – № 2. – С. 50–55.
Крамко, І.І. Эвалюція мовы беларускіх друкаваныхвыданняў новага перыяду / І.І. Крамко, А.К. Юрэвіч, А.У. Яновіч // Весці АН БССР. Сер. Грамадскія навукі. – 1967. – № 3. – С. 41–49.
Запрудскі, С.М. Гісторыя беларускага мовазнаўства (1918–1941) : дапаможнік для студэнтаў, якія навучаюцца па спецыяльнасці 1-21 05 01 «Беларуская філалогія (па напрамках)» / С.М. Запрудскі. – Мінск : БДУ, 2015. – 190 с.
Лянкевіч, А.У. Змены ў станаўленні да беларускай мовы ў 20 стагоддзі / А.У. Лянкевіч // Slovanský areál a Evropa : [z referátů přednesených na pátém ročníku Konference mladých slavistů, ve dnech 4. a 5 listopadu 2009 v Praze] / ed.: Václav Čermak, Marek Příhoda. – Praha : Červený Kostelec, 2010. – С. 257–264.
Лыч, Л.М. Моўны фактар разнастайнасці культурнага жыцця БССР (1 студзеня 1919 – 1 студзеня 1929 гг.) / Л.М. Лыч // Этнічная, моўная і культурная разнастайнасць у сучасным грамадстве : зб. навук. прац удзельнікаў Міжнар. навук.-практ. канф., 29–30 мая 2014 г. / уклад. І.А. Пушкін. – Магілёў, 2014. – С. 53–57.
Лыч, Л.М. Міжваенная беларусізацыя і яе ўрокі: дзяржаўная моўная палітыка ў БССР у 1920 – 1930-я гады / Л.М Лыч // Беларуская думка. – 2016. – № 3. – С. 80–85.
Лыч, Л.М. Нацыянальна-культурнае жыццё Савецкай Беларусі (кастрычнік 1917 – снежань 1922 гг.) / Л.М. Лыч // Октябрь 1917 года в судьбе мировой цивилизации : (к 90-летию Октябрьской революции) : материалы Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 2 нояб. 2007 г. / редкол.: М.П. Костюк (гл. ред.) [и др.]. – Минск, 2008. – С. 273–284.
Беларусізацыя, 1920-я гады : дак. і матэрыялы / У.І. Коршук [і інш]. – Мінск : БДУ, 2001. – 268 с.
Раткевич, М.А. Языковая политика в БССР в 20–30 гг. XX века (на примере польского национального меньшинства) / М.А. Раткевич // Язык и социум : материалы VIII междунар. науч. конф., Минск, 5–6 дек. 2008 г. : в 2 ч. / под общ. ред. Л.Н. Чумак. – Минск, 2009. – Ч. 1. – С. 64–67.
Ornstein, J. Soviet Language Policy: Theory and Practice / J. Ornstein // The Slavic and East European Journal. – Spring, 1959. – Vol. 3. – No. 1. – P. 1–24.
Руднев, Д.В. Языковая политика в СССР и России: 1940–2000-е гг. / Д.В. Руднев // Государственная языковая политика: проблемы информационного и лингвистического обепечения. – СПб. : Филол. фак. СПбГУ, 2007. – С. 120–138.