THE LINGUISTIC SITUATION ON THE BELARUSIAN TERRITORY: SOCIOCULTURAL DETERMINATION AND THE MAIN STAGES OF DEVELOPMENT
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The article reveals the genesis of the linguocultural situation of Russian-Belarusian bilingualism which has been established in the territory of the modern Republic of Belarus. The author describes in detail the language situation in the ethnic territory of our country during the period from Kiev Principality till the time when our country obtained independence at the end of the twentieth century. The main historical stages in the formation of Russian-Belarusian bilingualism have been distinguished – the linguistic situation of ethnic Belarusian lands as a part of the Kiev Principality, the Grand Duchy of Lithuania, Rzecz Pospolita, the Russian Empire, the first wave of a belorusization during the post-revolutionary period, the USSR.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
References
Арцямёнак, Г.А. Камунікатыўная прастора беларускай мовы: сучасны стан і магчымыя шляхі пашырэння / Г.А. Арцямёнак // Язык и социум : материалы VIII Междунар. науч. конф. / РИВШ. – Минск, 2009. – С. 77–80.
Киряков, Ю.Б. Языковая ситуация в Белоруссии и типология языковых ситуаций : дис. ... канд. филол. наук : 10.02.19 / Ю.Б. Киряков. – М., 2002. – 129 л.
Лыч, Л.М. Духоўны дыямент нацыі: мова як аб'ект дзяржаўнай палітыкі / Л.М. Лыч // Беларуская думка. – 2014. – № 8. – С. 52–58.
Шимов, В.В. Истоки билингвизма в Беларуси и Украине / В.В. Шимов // Беларуская думка. – 2013. – № 6. – С. 46–51.
Урбан, П. Да пытання этнічнай прынадлежнасці старажытных ліцьвінаў / П. Урбан. – Мінск : Бацькаўшчына, 1994. – 225 с.
Жураўскі, А.І. Гісторыя беларускай літаратурнай мовы / А.І. Жураўскі. – Мінск : Навука і тэхніка, 1967. – Т. 1. – 369 с.
Руденко, Е.Н. Концепт – «свобода» и этнокультурное самосознание белорусов // Е.Н. Руденко, Ю.В Чернявская // Język w kręgu wartości / pod red. J. Bartminskiego. – Lublin, 2003. – S. 383–404.
Stang, Chr. S. Die westrussische Kanzleisprache des Grossfurstentums Litauen / Chr. S. Stang. – Oslo : Jacob Dybwad, 1935. – 166 p.
Паўлавец, Дз. Моўная сітуацыя на Беларусі ў XV–XVII стст. / Дз. Паўлавец // Изв. Гомел. гос. ун-та им. Ф. Скорины. – 2009. – № 3, ч. 2. – С. 154–159.
Свежинский, В. Языковая ситуация в ВКЛ при Ягеллонах / В. Свежинский // Деды. – Минск, 2009. – Вып. 9. – С. 233–242.
Мароз, В.К. Да пытання выпрацоўкі прававога механізма рэалізацыі прынцыпу двухмоўя ў Рэспубліцы Беларусь / В.К. Мароз // Першы міжнародны навуковы кангрэс беларускай культуры : зб. матэрыялаў, Мінск, 5–6 мая 2016 г. / рэдкал.: А.І. Лакотка (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск, 2016. – С. 355–358.
Прыгодзіч, М. Шляхамі беларускага слова / М. Прыгодзіч // Роднае слова. – 2009. – № 2. – С. 7–10.
Мечковская, Н.Б. Языковая ситуация в Беларуси: этические коллизии двуязычия / Н.Б. Мечковская // Russian Linguistics. – 1994. – № 18. – С. 299–322.
Шимов, В.В. Беларусь как постимперское пространство / В.В. Шимов // Вучоныя запіскі Брэсцкага дзяржаўнага ўніверсітэта імя А. С. Пушкіна : зб. навук. прац. – Брэст, 2005. – Вып. 7, ч. 1. – С. 22–32.
Мечковская, Н.Б. Почему в постсоветской Беларуси все меньше говорят на белорусском языке / Н.Б. Мечковская // Деды. – 2009–2016. – Вып. 16. – С. 334–351.
Гапоненка, І.А. Моўная палітыка і моўная сітуацыя на Беларусі ў XIX – на пачатку XX ст. / І.А. Гапоненка // Веснік БДУ. – 2011. – № 2. – С. 50–55.
Крамко, І.І. Эвалюція мовы беларускіх друкаваныхвыданняў новага перыяду / І.І. Крамко, А.К. Юрэвіч, А.У. Яновіч // Весці АН БССР. Сер. Грамадскія навукі. – 1967. – № 3. – С. 41–49.
Запрудскі, С.М. Гісторыя беларускага мовазнаўства (1918–1941) : дапаможнік для студэнтаў, якія навучаюцца па спецыяльнасці 1-21 05 01 «Беларуская філалогія (па напрамках)» / С.М. Запрудскі. – Мінск : БДУ, 2015. – 190 с.
Лянкевіч, А.У. Змены ў станаўленні да беларускай мовы ў 20 стагоддзі / А.У. Лянкевіч // Slovanský areál a Evropa : [z referátů přednesených na pátém ročníku Konference mladých slavistů, ve dnech 4. a 5 listopadu 2009 v Praze] / ed.: Václav Čermak, Marek Příhoda. – Praha : Červený Kostelec, 2010. – С. 257–264.
Лыч, Л.М. Моўны фактар разнастайнасці культурнага жыцця БССР (1 студзеня 1919 – 1 студзеня 1929 гг.) / Л.М. Лыч // Этнічная, моўная і культурная разнастайнасць у сучасным грамадстве : зб. навук. прац удзельнікаў Міжнар. навук.-практ. канф., 29–30 мая 2014 г. / уклад. І.А. Пушкін. – Магілёў, 2014. – С. 53–57.
Лыч, Л.М. Міжваенная беларусізацыя і яе ўрокі: дзяржаўная моўная палітыка ў БССР у 1920 – 1930-я гады / Л.М Лыч // Беларуская думка. – 2016. – № 3. – С. 80–85.
Лыч, Л.М. Нацыянальна-культурнае жыццё Савецкай Беларусі (кастрычнік 1917 – снежань 1922 гг.) / Л.М. Лыч // Октябрь 1917 года в судьбе мировой цивилизации : (к 90-летию Октябрьской революции) : материалы Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 2 нояб. 2007 г. / редкол.: М.П. Костюк (гл. ред.) [и др.]. – Минск, 2008. – С. 273–284.
Беларусізацыя, 1920-я гады : дак. і матэрыялы / У.І. Коршук [і інш]. – Мінск : БДУ, 2001. – 268 с.
Раткевич, М.А. Языковая политика в БССР в 20–30 гг. XX века (на примере польского национального меньшинства) / М.А. Раткевич // Язык и социум : материалы VIII междунар. науч. конф., Минск, 5–6 дек. 2008 г. : в 2 ч. / под общ. ред. Л.Н. Чумак. – Минск, 2009. – Ч. 1. – С. 64–67.
Ornstein, J. Soviet Language Policy: Theory and Practice / J. Ornstein // The Slavic and East European Journal. – Spring, 1959. – Vol. 3. – No. 1. – P. 1–24.
Руднев, Д.В. Языковая политика в СССР и России: 1940–2000-е гг. / Д.В. Руднев // Государственная языковая политика: проблемы информационного и лингвистического обепечения. – СПб. : Филол. фак. СПбГУ, 2007. – С. 120–138.