ТРАДЫЦЫЙНАЯ КАЛЯНДАРНАЯ АБРАДНАСЦЬ БЕЛАРУСАЎ АРШАНСКАГА РЭГІЁНУ: ВЯСНАВОГА ПЕРЫЯДУ

Я. А. ЕЎТУШЭЎСКІ

Авторы

Я. А. ЕЎТУШЭЎСКІ Полоцкий государственный университет

Аннотация

Вяснавы перыяд звязаны з пачаткам сельскагаспадарчых работ, узворванняў зямель, пасевам - росквітам, адраджэннем прыроды. Сімволіка росту і паспявання, уласцівая звычаям і абрадам вясновога цыклу, мела непасрэднае дачыненне не толькі да прыродных, але і да біясацыяльных працэсаў, з'яўляючыся метафарычнай праявай гатоўнасці дзяўчат да ўступлення ў шлюб. Рытуальныя функцыі дзяцей і старых мелі апасродкаванае дачыненне да сферы урадлівасці, збліжаючыся на семантычным узроўні абрадавай “чысціні”. Стадыі чалавечага жыццёвага і прыроднай цыклаў знаходзіліся ва ўзаемазалежнасці і узаемаабумоўленасці, што адлюстроўвала тэндэнцыю да іх сінхранізацыі, што ляжала ў аснове ўзаемадзеяння этнічных супольнасцяў традыцыйнага тыпу і навакольнага асяроддзя.

Библиографические ссылки

Байбурин, А.К. Ритуал в традиционной культуре: Структурно-семантический анализ восточнославянских обрядов / А.К. Байбурин. – СПб. : Наука, 1993. – 240 с.

Веснавыя песні / склад. Г.А. Барташэвіч, Л.М. Салавей ; склад. муз. часткі В.І. Ялатаў; рэд. К.П. Кабашнікаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1979. – 608 с. Валачобныя песні / склад. Г.А. Барташэвіч, Л.М. Салавей ; склад. муз. часткі В.І. Ялатаў ; рэд. К.П. Кабашнікаў. – Мінск : Навука і тэхніка, 1980. – 560 с.

Жыцця адвечны лад: Беларускія народныя прыкметы і павер'і. Кн. 2 / укл., прадм. і пер. У. Васілевіча. – Мінск : Маст. літ., 1998. – 607 с.

Земляробчы каляндар: Абрады і звычаі / уклад., класіфікацыя, сістэм. матэрыялаў і камент. А.І. Гурскага ; уступ. арт. А.І. Гурскага, А.С. Ліса. – 2-е выд., выпр. – Мінск : Бел. навука, 2003. – 429 с.

Свет славянскага фальклору / Р.М. Кавалёва [і інш.] ; пад рэд. Р.М. Кавалёвай. – Мінск : БДУ, 2001. – 93 с.

Кавалёва, Р.М. Абрысы рытуальна-магічнай сферы беларускага фальклору : зб.арт. / Р.М. Кавалёва. – Мінск : Бестпрынт, 2005. – 183 с.

Календарные обычаи и обряды в странах зарубежной Европы. Весенние праздники / отв. ред. С.А. Токарев. – М. : Наука, 1977. – 358 с.

Левкиевская, Е.Е Славянский оберег: Семантика и структура / А Е. Левкиевская. – М. : Индрик, 2002. – 334 с.

Лозка, А.Ю. Беларускі народны каляндар / аўт.-уклад. А.Ю. Лозка ; маст. А.І. Дашкевіч. – Мінск : Полымя, 1992. – 205 с.

Паэзія беларускага земляробчага календара / уклад., сістэм. тэкстаў, уступ. арт. і камент. А.С. Ліса ; рэдкал. : А. С. Фядосік (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск : Навука і тэхніка, 1992. – 613 с.

Сівіцкі, У.М. Русальная традыцыя беларусаў: міфапаэтычная сістэма, тыпалагічныя паралелі / У.М. Сівіцкі ; ред. А.С. Фядосік. – Мінск : Тэхналогія, 2006. – 187 с.

Шейн, П.В. Материалы для изучения быта и языка русского населения Северо-Западного края / П.В. Шейн. – СПб. : Тип. имп. Акад. наук, 1902. – Т. ІІІ. – 596 с.