ВОПРОСЫ СТАНОВЛЕНИЯ ПИСАНОГО ПРАВА В ВЕЛИКОМ КНЯЖЕСТВЕ ЛИТОВСКОМ В КОНЦЕ ХIV – НАЧАЛЕ XVI ВЕКА
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Аннотация
Исследуются вопросы становления писаного права и государственного правотворчества в Великом Княжестве Литовском в конце ХIV – начале XVI века. Выявляются предпосылки в сферах культуры, политики, развития права, которые оказали воздействие на становление писаного законодательства. Основное внимание уделяется влиянию распространения последствий развития православного движения исихазма в Византии, результатов и достижений Папской революции и восприятию раннереформационных идей, а затем и идей Ренессанса, которые последовательно в конце ХIV – начале XVI века приходят на земли Великого Княжества Литовского. Показано влияние на становление писаного права распространения новой концепции государства и монархической власти, взаимодействия последней с населением, а также борьбы сословия шляхты, жителей городов и земель государства за получение писаных гарантий своих прав.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution» («Атрибуция») 4.0 Всемирная.
Д. В. ЩЕРБИК, Полоцкий государственный университет
канд. юрид. наук, доц.
Библиографические ссылки
Берман, Г.Дж. Западная традиция права : эпоха формирования / Г.Дж. Берман ; пер. с англ. – 2-е изд. – М. : Изд-во МГУ ; Издат. группа ИНФРА-М – НОРМА, 1998. – 624 с.
Доўнар, Т.І. Развіццё асноўных інстытутаў грамадзянскага і крымінальнага права Беларусі ў XV– XVI стагоддзях / Т.І. Доўнар. – Мінск : Пропилеи, 2000. – 224 с.
Дзярновіч, А.І. «Старына»: публічны вобраз і сацыяльны канцэпт / А.І. Дзярновіч // Гісторыя філасофскай і грамадска-палітычнай думкі Беларусі : у 6 т. – Мінск : Беларус. навука, 2010. – Т. 2 : Протарэнесанс і Адраджэнне / С.І. Санько [і інш.] ; Нац. Акадэмія Беларусі ; Ін-т філасофіі – С. 429–438.
Гаранін, С.Л. Другі паўдневаславянскі ўплыў і ўзнікненне перададраджэнскіх тэндэнцый у беларускай культуры позняга Сярэднявечча / С.Л. Гаранін // Гісторыя філасофскай і грамадска-палітычнай думкі Беларусі : у 6 т. / С.І. Санько [і інш.] ; Нац. Аккад. Беларусі ; Ін-т філасофіі. – Мінск : Беларус. навука, 2010. – Т. 2 : Протарэнесанс і Адраджэнне – С. 210–248.
Нижников, С.А. Исихазм в истории христианства на Руси. Часть I / С.А. Нижников // Пространство и Время. – 2017. – № 1(27). – С. 160–173.
Старостина, И.П. Судебник Казимира 1468 г. / И.П. Старостина // Древнейшие государства на территории СССР. Материалы и исследования, 1988–1989 гг. – М. : Наука, 1991. – C. 170–344.
Guzowska, D. Problem husycki w Polsce w pierwszej poіowie XV wieku w њwietle najnowszych badaс / D. Guzowska // Studia Podlaskie. – tom X. – 2000. – S. 193–211.
Pawiсski, A. Jana Ostroroga їywot i pismo o naprawie rzeczy pospolitej: Studyum z literatury politycznej XV wieku / A. Pawiсski. – Warszawa, W Wdruk. S. Orgelbranda synуw, 1884. – S. 1–119.
Ostrorуg, J. Monumentum pro Reipublicae ordinatione // J. Ostrorуg // Pawiсski, A. Jana Ostroroga їywot i pismo o naprawie rzeczy pospolitej: Studyum z literatury politycznej XV wieku. – Warszawa, W druk. S. Orgelbranda synуw, 1884. – S. 121–181.
Скарына, Ф. Прадмова да першай кнігі царстваў / Ф. Скарына // Анталогія даўняй беларускай літаратуры : ХІ – першая палова XVІІІ стагоддзя / НАН Беларусі, Ін-т літ. імя Я. Купалы; падрыхт. А.І. Богдан [і інш.] ; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. – 2-е выд., выпр. – Мінск : Беларус. навука, 2005. – С. 332–334.
Скарына, Ф. Прадмова да кнігі Другі закон / Ф. Скарына // Анталогія даўняй беларускай літаратуры: ХІ – першая палова XVІІІ стагоддзя / НАН Беларусі, Ін-т літ. імя Я.Купалы ; падрыхт. А.І. Богдан [і інш.] ; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. – 2-е выд., выпр. – Мінск : Беларус. навука, 2005. – С. 334–337.
Канторович, Э.Х. Два тела короля. Исследование по средневековой политической теологии / Э.Х. Канторович. – Изд. второе, испр. ; пер. с англ. М.А. Бойцова и А.Ю. Серегиной. – М. : Изд-во Института Гайдара, 2015. – 752 с.
Бардах, Ю. Крэва і Люблін. З праблемаў польска-літоўскай уніі / Ю. Бардах // Штудыі з гісторыі Вялікага Княства Літоўскага : перакл. з польскай і французскай ; [укладальнік Г. Сагановіч ; перакл. з пол. мовы М. Раманоўскага ; перакл. з фр. мовы А. Істоміна]. – Мінск : Медысонт, 2010. – С. 16–99.
Jakubowski, J. Z zagadnieс unji polsko-litewskiej / J. Jakubowski // Przegl № d Historyczny. – 1919–1920. – T. 22. – S. 136–155.
Uruszczak, W. Swoistoњж systemуw prawno-ustrojowych paсstw Europy Њrodkowo-Wschodniej w XV–XVI w. [Электронный ресурс] / W. Uruszczak // Europa Њrodkowowschodnia od X do XVIII wieku – jednoњж czy rуїnorodnoњж? / red. K. Baczkowski, J. Smoіucha. – Krakуw, 2005. – S. 45–61. – Режим доступа: http:// jazon.hist.uj.edu.pl/zjazd/materialy/uruszczak.pdf. – Дата доступа: 18.04.2019.
Bardach, J. Statuty Wielkiego Ksiкstwa Litewskiego – pomniki prawa doby odrodzenia / J. Bardach // Kwartalnik Historyczny. – R. LXXXI. – 1974. – nr 4. – S. 750–780.
Груша, А.І. Канцылярыя Вялікага княства Літоўскага 40-х гадоў XV – перш. пал. XVI ст. / А.І. Груша. – Мінск : Беларус. навука, 2006. – 215 с.
Прывілей вялікага князя літоўскага і караля польскага Уладзіслава (Ягайлы) 1387 года // Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах : (Са старажытных часоў да нашых дзен) : вучэб. дапам. / А.Ф. Вiшнеўскi, Я.А. Юхо ; пад агул. рэд. А.Ф. Вiшнеўскага; М-ва ўнутраных спраў Рэсп. Беларусь ; Акад. МУС. – 2-е выд., дап. – Мінск, 2003. – С. 39–41.
Прывілей вялікага князя літоўскага Казіміра 1447 года // Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах : (Са старажытных часоў да нашых дзён) : вучэб. дапам. / А.Ф. Вiшнеўскi, Я.А. Юхо ; пад агул. рэд. А.Ф. Вiшнеўскага ; М-ва ўнутраных спраў Рэсп. Беларусь ; Акад. МУС. – 2-е выд., дап. – Мінск, 2003. – С. 41–44.
Прывілей вялікага князя літоўскага Аляксандра 1492 года // Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах : (Са старажытных часоў да нашых дзен) : вучэб. дапам. / А.Ф. Вiшнеўскi, Я.А. Юхо ; пад агул. рэд. А.Ф. Вiшнеўскага ; М-ва ўнутраных спраў Рэсп. Беларусь ; Акад. МУС. – 2-е выд., дап. – Мінск, 2003. – С. 45–51.
Агульназемскі прывілей Вялікага князя літоўскага Жыгімонта Казіміравіча 1506 г. // Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах : (Са старажытных часоў да нашых дзён) : вучэб. дапам. / А.Ф. Вiшнеўскi, Я.А. Юхо ; пад агул. рэд. А.Ф. Вiшнеўскага ; М-ва ўнутраных спраў Рэсп. Беларусь ; Акад. МУС. – 2-е выд., дап. – Мінск, 2003. – С. 52–55.
Прывілей Навагародку на магдэбургскае права 1511 года // Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах : (Са старажытных часоу да нашых дзен) : вуч. дапам. / А.Ф. Вiшнеўскi, Я.А. Юхо ; пад агул. рэд. А.Ф. Вiшнеўскага ; М-ва ўнутраных спраў Рэсп. Беларусь ; Акад. МУС. – 2-е выд., дап. – Мінск, 2003. – С. 52–55.
Доўнар, Т.І. Праблема прававых крыніц Беларусі перыяду Вялікага княства Літоўскага / Т.І. Доўнар // Сацыяльна-эканамічныя і прававыя даследаванні. – 2008. – № 2. – С. 86–103.
Уставная грамота Литовскаго великаго князя Александра жителямъ Волынской земли, 15 фев. 1501 года // Акты, относящиеся к истории Южной и Западной России : собр. и изд. Археографическою комиссиею : в XV т. ; ред. Н. Костомаров. – СПб. : Изд. археографич. комиссии, 1863. – Т. 1 : 1361–1598. – С. 27–28.
Короткий коментар загальноі спрямованості Статуту 1529 року // Статути Великого князіства Литовського : у 3-х т. ; за ред. С. Ківалова, П. Музиченка, А. Панькова. – Одеса : Юрид. літ., 2002. – Т. 1 : Статут Великого князіства Литовського 1529 року. – С. 18–36.
Гаспадарскі ліст аб першым статуце ад 6 снеж. 1522 года // Вішнеўскі, А.Ф. Гісторыя дзяржавы і права Беларусі ў дакументах і матэрыялах : (Са старажытных часоў; да нашых дзен) : вучэб. дапам. / А.Ф. Вiшнеўскi, Я.А. Юхо ; пад агул. рэд. А.Ф. Вiшнеўскага ; М-ва ўнутраных спрау Рэсп. Беларусь ; Акад. МУС. – 2-е выд., дап. – Мінск, 2003. – С. 112–114.
Статут 1529 р. : Реестр і текст Статуту давньоруською мовою // Статути Великого князіства Литовського : у 3-х т. ; за ред. С. Ківалова, П. Музиченка, А. Панькова. – Одеса : Юрид. літ., 2002. – Т. 1 : Статут Великого князіства Литовського 1529 року. – С. 37–191.
Рекомендуемые статьи автора (авторов)
- Д. В. ЩЕРБИК, ПОДХОДЫ К ПЕРИОДИЗАЦИИ ИСТОРИИ ПОЛИТИЧЕСКОЙ И ПРАВОВОЙ МЫСЛИ БЕЛАРУСИ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 12 (2022)
- Д. В. ЩЕРБИК, ОСНОВНЫЕ ЭТАПЫ СТАНОВЛЕНИЯ И РАЗВИТИЯ ПОЛИТИЧЕСКОЙ МЫСЛИ БЕЛАРУСИ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 3 (2023)
- Д. В. ЩЕРБИК, «ЛИБЕРТАРИАНСКАЯ УТОПИЯ», ИЛИ ДЕМОКРАТИЯ И КОНСТИТУЦИОННЫЙ СТРОЙ ЛИХТЕНШТЕЙНА, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 13 (2016)
- Д. В. ЩЕРБИК, ПОЛИТИЧЕСКАЯ И ПРАВОВАЯ МЫСЛЬ НАСЕЛЕНИЯ БЕЛАРУСИ В ДОХРИСТИАНСКИЙ ПЕРИОД, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 14 (2021)
- Д. В. ЩЕРБИК, ОБЩЕСТВЕННЫЙ КОНТРОЛЬ В ОБЛАСТИ ЗДРАВООХРАНЕНИЯ В РЕСПУБЛИКЕ БЕЛАРУСЬ: ПРАВОВЫЕ ОСНОВЫ, РЕАЛЬНОЕ СОСТОЯНИЕ И НАПРАВЛЕНИЯ СОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 5 (2020)
- Д. В. ЩЕРБИК, ПОНЯТИЕ И ЦЕЛИ ПАРЛАМЕНТСКИХ СЛУШАНИЙ: ИСТОРИЧЕСКИЕ И ТЕОРЕТИЧЕСКИЕ ОСНОВЫ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 14 (2018)
- Д. В. ЩЕРБИК, ЗАРОЖДЕНИЕ И ЭВОЛЮЦИЯ ОБЩЕСТВЕННОГО КОНТРОЛЯ В ВЕЛИКОМ КНЯЖЕСТВЕ ЛИТОВСКОМ И РЕЧИ ПОСПОЛИТОЙ В XV–XVII ВЕКАХ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 13 (2018)
- Д. В. ЩЕРБИК, КРИЗИС ПАРЛАМЕНТАРИЗМА В МЕЖВОЕННЫЙ ПЕРИОД: АВТОРИТАРНОЕ РЕШЕНИЕ А. САЛАЗАРА, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 14 (2015)
- И. В. ВЕГЕРА, В. А. БОГОНЕНКО, Е. Н. ЯРМОЦ, Д. В. ЩЕРБИК, КОНСТИТУЦИОННЫЕ ПРАВА И СВОБОДЫ: ПРОБЛЕМЫ ИНТЕРПРЕТАЦИИ И РЕАЛИЗАЦИИ В НАЦИОНАЛЬНЫХ ПРАВОВЫХ СИСТЕМАХ, Вестник Полоцкого государственного университета. Серия D. Экономические и юридические науки: № 14 (2016)