ПОЛІФАНІЧНЫ ХАРАКТАР АПОВЕДУ Ў АПАВЯДАННІ РЫГОРА БАХТЫ «ПАДАРУНАК НА ПАЗІЦЫІ» (1928)
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Анатацыя
Артыкул прысвечаны комплекснаму аналізу апавядання «Падарунак на пазіцыі» Р. Бахты. Твор вызначаецца нелінейнай наратыўнай структурай, якая характарызуецца наяўнасцю некалькіх поліфанічных сюжэтных ліній. Яны разгаліноўваюцца дзякуючы разважанням апавядальніка пра сутнасць Першай сусветнай вайны, уключэнню ліставання персанажаў ці рэтраспектыўных эпізодаў. Вялікая ўвага нададзена лексічнаму складніку твора, у якім Р. Бахта эксперыментуе са словам, каб вылучыць найбольш эфектыўныя маўленчыя практыкі, што захоўваюць мысленне асобнага персанажа і, у той жа час, дазваляюць разглядаць феномен вайны хутчэй з надасобасных філасофскіх пазіцый. Узнімаецца пытанне захавання памяці пра падзеі 1914–1918 гг. Яно турбавала пісьменніка, чые назіранні за сучаснікамі сведчылі пра магчымасць згубіць агульную памяць пра перажытае, бо той вопыт закасоўваўся новымі праявамі навалы-кантынуума.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Гэты твор даступны па ліцэнзіі Creative Commons «Attribution» («Атрыбуцыя») 4.0 Сусветная.
З. І. ТРАЦЦЯК, Полацкі дзяржаўны ўніверсітэт імя Еўфрасінні Полацкай
д-р філал. навук, дац.
Бібліяграфічныя спасылкі
Скрыган Я. Юбілейная дата // Выбраныя творы: у 2 т. – Мінск: Маст. літ-ра, 1985. – Т.2: Апавяданні. Аповесці. Літаратурны роздум. – С. 255–258.
Багдановіч І. Бахта Рыгор // Беларускія пісьменнікі: Біябібл. сл. У 6 т. – Мінск: Белар. энцыкл., 1992. – Т. 1. – С. 264.
Клімуць Я. Кіраўшчына літаратурная // Даследаванні па германскай і славянскай філалогіі = Acta Germano-Slavica IV: зб. нав. арт. – Магілёў: МДУ імя А. Куляшова, 2010. – С. 125–134.
Адамович А. Взаимодействие белорусской и русской «военной прозы» с европейской литературной и гуманистической традицией // Собрание сочинений: в 4 т. – Минск: Маст. літ-ра, 1982. – Т.3: Хатынская повесть; «Врата сокровищницы своей отворяю …», эссе; Статьи, выступления, интервью. – С. 539–543.
Адамовіч Г. «Дадумваць да канца» і вопыт класічнай літаратуры пра вайну // Першая сусветная вайна ў народнай памяці і мастацкім адлюстраванні: мат. Міжнар. навук. канф., Мінск, 7–8 кастр. 2014 г. – Мінск: Права і эканоміка, 2014. – С. 86–90.
Бугаёў Д. Максім Гарэцкі. – Мінск: Белар. навука, 2003. – 239 с.
Васючэнка П. Першая сусветная вайна і беларускі літаратурны сімвалізм // Першая сусветная вайна ў народнай памяці і мастацкім адлюстраванні: мат. Міжнар. навук. канф., Мінск, 7–8 кастр. 2014 г. – Мінск: Права і эканоміка, 2014. – С. 77–81.
Кажамякін Г. Максім Гарэцкі і сусветная літаратура // Веснік БДУ. Сер. 4. Філалогія. Журналістыка. Педагогіка. − 2002. − № 2. – С. 8–12.
Лявонава Е. «І няма нічога вышэйшага …»: Творчасць Максіма Гарэцкага ў кантэксце заходнееўрапейскай літаратуры пра Першую сусветную вайну // Агульнае і адметнае. – Мінск: Маст. літ-ра, 2003. – С. 65–72.
Мушынскі М. Падзвіжнік з Малой Багацькаўкі. Жыццёвы і творчы шлях Максіма Гарэцкага. – Мінск: Белар. навука, 2008. – 510 с.
Сінькова Л. Беларуская проза ў люстэрку ідэй страчанага пакалення, рэмаркізму // Слова ў кантэксце часу: да 80-годдзя доктара філалагічных навук, прафесара Аркадзя Іосіфавіча Наркевіча: зб.навук. прац. – Мінск: Адукацыя і выхаванне, 2009. – С. 367–373.
Тарасова Т. Проблема «человек и война» в творчестве Максима Горецкого и Анри Барбюса: дис. … канд. филол. наук: 10.01.03; 10.01.05. – Минск, 1986. – 131 л.
Бахта Р. Падарунак на пазыцыі // Уздым. Другі літаратурны зборнік бабруйская філіі «Маладняка». – Бабруйск, 1928. – С. 3–25.
Fussell, P. The Great War and Modern Memory / P. Fussell. – New York, London : Oxford University Press, 1989. – 363 p.
Рэкамендаваныя артыкулы аўтара (аўтараў)
- З. І. ТРАЦЦЯК, “НАШТО ЧАЛАВЕК ЖЫВЕ?” ФІЛАСОФСКАЯ І ГРАМАДСКА-ПАЛІТЫЧНАЯ ПРАБЛЕМАТЫКА РАМАНАЎ У. ГНІЛАМЁДАВА, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2019)
- З. І. Траццяк, Губская, В.М. Класіка ХХ стагоддзя: прыхаваныя таямніцы рамана «Віленскія камунары» М. Гарэцкага / В.М. Губская. – Мінск : РІВШ, 2016. – 108 с., Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2018)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ПЕРШАЯ СУСВЕТНАЯ ВАЙНА Ў МАСТАЦКАЙ ПРАСТОРЫ ТВОРЧАСЦІ У. ФОЛКНЕРА, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 3 (2023)
- З. І. ТРАЦЦЯК, СПЕЦЫФІКА ЎВАСАБЛЕННЯ ПЕРШАЙ СУСВЕТНАЙ ВАЙНЫ Ў АМЕРЫКАНСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2021)
- З. І. ТРАЦЦЯК, БЕЛАРУС НА ЧУЖЫНЕ: ВОБРАЗЫ ПАЛОННАГА, ІНТЭРНАВАНАГА, ВЫВЕЗЕНАГА НА ПРЫМУСОВУЮ ПРАЦУ Ў БЕЛАРУСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ ХХ СТАГОДДЗЯ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2018)
- З. І. ТРАЦЦЯК, БЕЛАРУСКАЯ І АМЕРЫКАНСКАЯ ЛІТАРАТУРА ПРА ПЕРШУЮ СУСВЕТНУЮ ВАЙНУ: ВОПЫТ КАРЭЛЯТЫЎНАГА ДАСЛЕДАВАННЯ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 1 (2023)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ХХVII МІЖНАРОДНЫЯ ГАРЭЦКІЯ ЧЫТАННІ «МАКСІМ І ГАЎРЫЛА ГАРЭЦКІЯ. ЖЫЦЦЁ І ТВОРЧАСЦЬ», Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2019)
- З. І. ТРАЦЦЯК, ХХVI ГАРЭЦКІЯ ЧЫТАННІ «МАКСІМ І ГАЎРЫЛА ГАРЭЦКІЯ. ЖЫЦЦЁ І ТВОРЧАСЦЬ», Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2018)
- З. І. ТРАЦЦЯК, РЭЦЭПЦЫЯ МАТЫВА «ВЯРТАННЕ» Ў БЕЛАРУСКАЙ ПРОЗЕ ХХ СТ. , Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 2 (2020)
- З. І. ТРАЦЦЯК, СТУПЕНЬ ДАСЛЕДАВАНАСЦІ АМЕРЫКАНСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ ПРА ПЕРШУЮ СУСВЕТНУЮ ВАЙНУ Ў СУЧАСНЫМ ЛІТАРАТУРАЗНАЎСТВЕ, Веснік Полацкага дзяржаўнага ўніверсітэта. Серыя А. Гуманітарныя навукі: № 10 (2020)